W nowych, obecnie procedowanych przepisach o akcyzie, kryje się przykra „niespodzianka” dla prowadzących działalność gospodarczą.
Czy przedsiębiorców czeka podwyższenie kar za drobne nawet wykroczenia skarbowe? Jeśli nowe przepisy o akcyzie zostaną uchwalone w proponowanej wersji, kara grzywny będzie mogła wynieść nawet 14 tys. złotych, a nie jak w obecnie obowiązującej, maksymalnej wysokości 5,6 tys. złotych. – alarmuje portal Prawo.pl. Taką karę może przedsiębiorca ponieść nawet za stosunkowo drobny błąd, jak niezłożenie deklaracji w terminie, niewpłacenie podatku w pełnej wysokości czy np. błędne wystawianie dowodów sprzedaży. Zmiany w kodeksie karnym skarbowym kryją się w nowelizowanym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 860).
Rządowy projekt, którego głównym celem, jak czytamy w uzasadnieniu jest „wyeliminowanie nieprawidłowości w obszarze opodatkowania akcyzą wyrobów akcyzowych oraz samochodów osobowych, poprzez uszczelnienie obrotu tymi wyrobami” zawiera jednak i obowiązki dla podmiotów, handlujących wyrobami, objętymi akcyzą.
Jeden z proponowanych przepisów kodeksu karnego skarbowego budzi jednak szczególne wątpliwości. Dokładnie chodzi o art. 48 par. 2 kodeksu karnego skarbowego. Obecnie mandatem karnym można nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. W 2021 roku jest to 5,6 tys. złotych. Wykroczeniem może być m.in. niezłożenie deklaracji w terminie, niewpłacenie podatku w pełnej wysokości czy np. błędne wystawianie dowodów sprzedaży.
Nowy projekt przewiduje jednak, że mandatem karnym można będzie nałożyć karę grzywny w granicach nieprzekraczających pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Jeśli przepis zostanie uchwalony w proponowanej wersji, kara grzywny za wykroczenie skarbowe będzie mogła wynieść maksymalnie aż 14 tys. złotych.
Jak rząd uzasadnia swój pomysł? „Proponuje się w tym przepisie podniesienie wysokości górnej granicy kary grzywny orzekanej w postępowaniu mandatowym. Jest to realizacja postulatów praktyki, która dostrzega konieczność objęcia tym postępowaniem szerszego zakresu czynów zabronionych kwalifikowanych jako wykroczenie skarbowe. Zmiana ta powinna również posłużyć odciążeniu sądów w sprawach o wykroczenia skarbowe, gdy weźmie się pod uwagę, że brak możliwości zastosowania adekwatnej do czynu sankcji przez organ mandatowy skutkuje koniecznością występowania do sądu z aktem oskarżenia lub z wnioskiem o wyrażenie zgody na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności.”
Jak zauważa Jak wskazuje Bartosz Czerwiński, Manager w EY, „podatnicy mogą być postawieni przed trudną alternatywą: albo zgodzić się na przyjęcie mandatu i przyznanie, że popełnili czyn zabroniony, ale korzystać z równoczesnego uznania swojego działania za przypadek mniejszej wagi albo nie przyjąć mandatu i angażować się w długotrwały spór z niepewnym rezultatem i ryzykiem zastosowania bardziej dotkliwych kar czy środków karnych”.
Czy rzeczywiście urzędnicy, kierując się taką wykładnią będą częściej nakładać wysokie mandaty, szybsze do egzekucji, zamiast występować do sądu z aktem oskarżenia w sprawach, w których „oczekuje się” wyższego wymiaru kary? Przepis ten jednak daje funkcjonariuszom skarbowym możliwość nakładania kar w wyższym wymiarze także za drobne uchybienia, stanowiące wykroczenia skarbowe. Do tej kategorii można zaliczyć na przykład prowadzenie ksiąg w sposób wadliwy, czyli tylko niepoprawnie od strony formalnej, niezłożenie deklaracji przez płatnika, nawet „zerowej” (gdy z deklaracji nie wynika kwota podatku do zapłacenia).
Zachodzi obawa, że po raz kolejny rządzący szukają środków w kieszeniach swoich podatników. W innym bowiem punkcie proponowanej nowelizacji, gdy mowa o podwyższeniu, za określone przestępstwa skarbowe dotyczące wyrobów akcyzowych, górnej granicy zagrożenia sankcją w postaci kary pozbawienia wolności oraz objęcie penalizacją czynów dotychczas nie stanowiących przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego” nazywa się to wprost „zabezpieczaniem interesów finansowych budżetu państwa”.
