Mechanizm podzielonej płatności, czyli tzw. split payment, pomimo skuteczności w przeciwdziałaniu wyłudzeniom VAT, jest także istotnym obciążeniem administracyjnym dla przedsiębiorców. Wprowadzenie obowiązku stosowania split paymentu powinno zostać poprzedzone zmianami ukierunkowanymi na jego uproszczenie i większą automatyzację – wskazują eksperci PwC.
Mechanizm split payment znajduje zastosowanie w przypadku transakcji, w ramach których płatność dokonywana jest za pomocą elektronicznego systemu środków pieniężnych. Głównym jego założeniem jest podzielenie płatności na cenę netto, która wpłacana jest przez nabywcę na konto bieżące dostawcy, oraz kwotę podatku VAT, która trafia bezpośrednio na odrębne konto bankowe.
Obecnie split payment jest rozwiązaniem dobrowolnym dla polskich przedsiębiorców. Jednak Ministerstwo Finansów wystąpiło już z wnioskiem do Unii Europejskiej o zgodę na wprowadzenie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności.
Eksperci PwC ostrzegają jednak, że zanim mechanizm stanie się obligatoryjny powinien przejść pewne zmiany.
– Split payment funkcjonujący w Polsce, chociaż prostszy w stosowaniu niż jego zagraniczne odpowiedniki, nie jest pozbawiony wad. Te wady to wyłomy i wyjątki w jego powszechności, które wydłużają czas podjęcia decyzji przez przedsiębiorców co do tego, czy w danym przypadku można płatność podzielić, czy nie. Skoro split payment ma być obowiązkowy, przedsiębiorcy powinni mieć jak największy komfort jego stosowania – mówi Tomasz Kassel, partner w PwC.
Mechanizm podzielonej płatności nie może być stosowany do wszystkich kategorii transakcji, a sam system bankowy automatycznie nie podpowiada przedsiębiorcy czy jego zlecenie może być zrealizowane. Zwiększa to nakład pracy związanej z przelewami bankowymi – trzeba wybierać przelewy do podzielonej płatności, a o braku dokonania przelewu biznes często dowiaduje się po czasie.
– Rozwiązaniem jest zmniejszenie przypadków, w której podzielona płatność nie może zostać zrealizowana, a także danie przedsiębiorcom możliwości płacenia w split payment całych paczek przelewów, a nie tylko pojedynczych transakcji. Jeśli przedsiębiorca musi stosować ten mechanizm, to trzeba skrócić czas potrzebny przedsiębiorcy żeby przelew wykonać. Skoro VAT ma zostać wprowadzony do specjalnego obiegu, niech będzie to łatwe – twierdzi Marcin Zawadzki, wicedyrektor w dziale prawno-podatkowym w PwC.
Eksperci PwC wskazują, że docelowo – w miarę rozbudowy możliwości analitycznych administracji – można doprowadzić do sytuacji, w której w momencie wprowadzania przelewu system sam dawałby sygnał czy dany przelew jest możliwy.
– Gdyby wszystkie elementy wprowadzane w komunikacie przelewu były dostępne w bazach danych administracji publicznej, jak np. numery VAT, rachunków bankowych czy dane o fakturach, to mechanizm podzielonej płatności naprawdę mógłby być prosty w obsłudze – przekonuje Jacek Hawrysz, ekspert w dziale prawno-podatkowym PwC.