Czy proponowana przez ekspertów WEI opłata depozytowa za opakowania może rozwiązać problem wysokiego podatku od nieprzetworzonego plastiku?
Od tego roku na terenie Unii Europejskiej obowiązuje podatek od nieprzetworzonego plastiku (tzw. plastic tax), który wynosi 800 euro za tonę tworzyw. Szacuje się, że Polskę może to kosztować nawet 2 mld zł rocznie. W Europie obowiązują coraz bardziej restrykcyjne normy dotyczące śmieci i recyklingu, a Polacy wciąż wyrzucają zbyt dużo plastikowych i aluminiowych opakowań po produktach codziennego użytku.
Do śmieci w naszym kraju trafia ponad 3 mln ton opakowań, które mogłyby trafić do recyklingu. Połowa z nich to jednorazowe butelki i puszki po napojach. Warsaw Enterprise Institute (WEI) w swojej najnowszej analizie proponuje jako rozwiązanie problemu wdrożenie systemu depozytowego na opakowania jednorazowego użytku. Takie rozwiązania są już stosowane w 10 innych krajach UE: w Chorwacji, Danii, Estonii, Finlandii, Niemczech, Holandii, Norwegii, Szwecji, Islandii i na Litwie. System depozytowy przypomina pobieranie kaucji od szklanych butelek. Do ceny określonych produktów w jednorazowych opakowaniach (np. napojów, piwa), doliczana byłaby opłata. Konsument mógłby odzyskać pieniądze, oddając puste opakowanie do automatu zlokalizowanego przy sklepie lub bezpośrednio do sprzedawcy.
Eksperci WEI podkreślają, że dzięki takiemu rozwiązaniu byłyby zbierane wyselekcjonowane te rodzaje opakowań, które dzięki temu, że nie mieszałyby się z innymi odpadami, a co za tym idzie ich proces sortowania i przygotowania do recyklingu byłby tańszy. Na początek system mógłby obowiązywać przy opakowaniach PET i puszkach aluminiowych, a wysoka oplata miałaby zachęcać kupujących do zwrotu pustych opakowań.
Według WEI recykling w samorządach to zaledwie kilkanaście do 30 proc., w zależności od metody liczenia, a ponadto pomimo obowiązkowej segregacji, przeważająca większość odpadów, bo aż 63-73 proc. wciąż trafia do sortowni jako odpady zmieszane, co znacznie ogranicza możliwość ich dalszego przetworzenia.
