FPP: Wybiórcze zwiększanie akcyzy w kryzysie wpłynie na postawy konsumentów

Prawo

FPP: Wybiórcze zwiększanie akcyzy w kryzysie wpłynie na postawy konsumentów

12 lutego 2021

Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) zwraca uwagę, że obecny system akcyzy powinien pozostać nienaruszony – zwłaszcza, że dopiero co (w październiku 2020 roku) wszedł w życie podatek na nowe kategorie wyrobów akcyzowych.

Jak czytamy w komunikacie: „Jeżeli zaś rozważano by zmiany w akcyzie w celu zwiększenia dochodów budżetowych – to należałoby wówczas zmienić strukturę sposobu obliczania tego podatku, szczególnie na wyroby tytoniowe i podnieść stawki dla wyrobów najbardziej szkodliwych (czyli np. dla tradycyjnych papierosów i dla mocnych alkoholi), utrzymując bądź zmniejszając stawki dla wyrobów mniej szkodliwych (nowatorskich wyrobów tytoniowych, płynów do papierosów elektronicznych produkowanych przez polskie MŚP oraz dla alkoholi słabych, typu piwo)”.

Obecna polityka akcyzowa Polski jest efektywna

Podwyższanie podatków płaconych wprost z kieszeni obywatela w czasie pandemii i wywołanego nią kryzysu gospodarczego jest nierozsądne i szkodliwe dla całej gospodarki, szczególnie jeśli dotyczyć miałoby tylko produktów ekologicznych lub mniej szkodliwych dla zdrowia. Należy przede wszystkim uszczelnić system obliczania i poboru podatku CIT.  Brak podwyżek akcyzy i VAT w 2021 roku jest racjonalną i uzasadnioną polityką rządu.

– Obecna polityka akcyzowa Polski jest efektywna, zarówno fiskalnie jak i prospołecznie, z sukcesami realizuje cele zmierzające do zmniejszenia szarej strefy, właściwie stymuluje zachowania konsumentów, zapewnia satysfakcjonujące wpływy do budżetu państwa i jest zgodna z wymogami Unii Europejskiej. W niektórych obszarach polskie regulacje już gwarantują wpływy z tytułu akcyzy, chociaż nie ma takich wymogów europejskich – przykładem jest akcyza na samochody czy nowatorskie wyroby tytoniowe, która w tym ostatnim przypadku dzięki różnicy w stosunku do akcyzy na najbardziej szkodliwe dla zdrowia wyroby tj. papierosy wspiera tym samym cele polityki zdrowotnej – podkreśla Marek Kowalski, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich (FPP), prezes Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej (CALPE).

Zmiany w akcyzie mogą zwiększyć szarą strefę

FPP uważa, że należy stymulować popyt wewnętrzny i bardzo ostrożnie podchodzić do podnoszenia podatków, które wprost przekładają się na ceny i inflację oraz są odczuwalne przez konsumentów. Dzisiejszego konsumenta nie stać na zaakceptowanie wzrostu cen, szczególnie na wyroby eko lub mniej szkodliwe – podnoszenie podatków może więc przynieść odwrotny skutek czyli spadek konsumpcji i wpływów z podatków. Takie niekorzystne rozwiązania – poza negatywnymi skutkami dla środowiska czy zdrowia – mogą też zwiększać szarą strefę, gdyż są prostą zachętą do przemytu tanich wyrobów zza wschodniej granicy, gdzie wskutek niższych kosztów pracy i produkcji są one znacząco tańsze niż w Polsce.

Stawki akcyzy w Polsce są oparte na dyrektywach unijnych tworzących spójny i logiczny system pozwalający państwom członkowskim na osiągnięcie zarówno celów fiskalnych jak i pozafiskalnych. W państwach UE nie stosuje się jednakowych stawek akcyz na poszczególne kategorie wyrobów alkoholowych i tytoniowych – właśnie dlatego, że akcyzy służą – oprócz celów fiskalnych – także jako instrument polityki prozdrowotnej, czy – w wypadku akcyz od wyrobów energetycznych – prośrodowiskowej. Unia Europejska między innymi dlatego przeprowadziła ograniczoną jedynie harmonizację akcyz, aby państwa członkowskie mogły za ich pomocą realizować funkcje pozafiskalne. W części korzystanie z pozafiskalnych funkcji akcyz jest prawnym obowiązkiem państw członkowskich UE (np. w stosunku do papierosów na mocy ramowej konwencji WHO o ograniczeniu użycia tytoniu).