Związek Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie oraz Krajowa Izba Gospodarcza „Przemysł Rozlewniczy” apelują do rządu o wyłączenie szklanych butelek wielokrotnego użytku z systemu kaucyjnego dla opakowań jednorazowych. Podkreślają, że dotychczas działające systemy dla butelek zwrotnych są skuteczne i efektywne, a włączenie ich w system dla opakowań jednorazowych spowoduje wyższe koszty, podwyżki cen, chaos z odbiorem butelek z placówek handlowych. W efekcie to wszystko doprowadzi do zastępowania butelek zwrotnych opakowaniami jednorazowymi. „Poniesiemy bardzo wysokie koszty społeczne w związku z tymi nieprzemyślanymi przepisami” – przestrzega Dariusz Lizak, prezes Krajowej Izby Gospodarczej „Przemysł Rozlewniczy”.
Na konferencji prasowej 27 sierpnia br. Dariusz Lizak podkreślił, że system kaucyjny butelek szklanych wielokrotnego użytku działa w Polsce od ponad 30 lat, a w jego ramach odzyskiwanych jest od 90 do 95 % opakowań. To znacznie więcej niż przewidziane w ustawie o systemie kaucyjnym 77 %. Jak dodał, w trakcie konsultacji społecznych nowych przepisów przedsiębiorcy wielokrotnie zwracali uwagę na negatywne skutki proponowanych zmian.
„Niestety, spotkaliśmy się z niezrozumieniem. Chciałoby się też powiedzieć, że być może też z jakąś ignorancją. Nie wiemy, dlaczego” – przyznał prezes Lizak. „Nie wiemy, dlaczego Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce zlikwidować systemy kaucyjne, które budowaliśmy przez kilkadziesiąt lat i negatywnie oddziaływać na egzystencję, na rozwój, szczególnie tych firm z obszaru mikro- i małych przedsiębiorstw” – dodał.
Obecnie puste butelki szklane wielokrotnego użytku odbierane są ze sklepów tym samym transportem, który przywozi pełne opakowania, dalej za pośrednictwem hurtowni wracają do zakładów produkcyjnych, gdzie są ponownie napełniane, a następnie znów trafiają na rynek. Ten system był optymalizowany przez ostatnich kilkadziesiąt lat i jest jasny dla producentów napojów i właścicieli sklepów. W myśl ustawy będzie mógł on jednak funkcjonować tylko do końca tego roku.
Zgodnie z nowym systemem kaucyjnym obrót butelkami szklanymi wielokrotnego użytku będzie możliwy wyłącznie w ramach systemu kaucyjnego tworzonego przez operatorów wymaganych nowymi przepisami. Takie rozwiązanie bezrefleksyjnie wtłacza butelki zwrotne do systemu kaucyjnego dla opakowań jednorazowych. Spowoduje to wzrost kosztów operacyjnych, informatycznych i inwestycyjnych, a jednocześnie obniżenie skuteczności obrotu opakowaniami zwrotnymi. Oznacza to również obowiązek dokładania się do zbiórki wszystkich opakowań, nawet tych, których producenci napojów w butelkach wielokrotnego użytku nie wytworzyli.
„Butelki wielorazowego użytku wtłoczono w ramy prawne systemu kaucyjnego opracowanego z myślą o opakowaniach jednorazowych, które po zużyciu stają się odpadem i nadają się do recyklingu” – mówił Bartłomiej Morzycki, Dyrektor Generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie. „Tymczasem celem butelek wielorazowych jest powrót do producenta i ponowne napełnienie. Obecne przepisy niszczą dobrze funkcjonujące systemy i czynią butelkę zwrotną nieopłacalną, niekonkurencyjną wobec innych rodzajów opakowań. Dlatego apelujemy jeszcze raz do rządu i osobiście do Pana Premiera o zainteresowanie się tą sprawą, gdyż byłoby niesłychanym paradoksem, gdyby najbardziej ekologiczne opakowanie zostało wyparte z rynku w efekcie przepisów, które z definicji miały być proekologiczne” – podkreślił.
Przedstawiciele Browarów Polskich oraz Krajowej Izby Gospodarczej „Przemysł Rozlewniczy” zwracają uwagę, że zmiany doprowadzą do rozbicia istniejących łańcuchów dostaw i logistyki zwrotnej, co zwiększy koszty i zaburzy ciągłość dostaw. Nieprofesjonalne zbiórki i transport spowodują stłuczki butelek. W efekcie trzeba będzie kupować ich więcej. Obie organizacje przestrzegają, że może to oznaczać wzrost cen napojów w szklanych butelkach wielokrotnego użytku, a nawet wycofanie ich z obiegu i zastąpienie butelkami jednorazowymi, z których używaniem związane są kilkukrotnie wyższe emisje gazów cieplarnianych niż w przypadku butelek zwrotnych. Problemy z funkcjonowaniem systemu mogą bowiem zniechęcić do działań prośrodowiskowych i korzystania z opakowań wielorazowych.
„Jeśli nie ma butelki, nie ma napoju. Zadbane i zaopiekowane opakowanie to jest jakość, stan butelki ma wpływ na jakość wyprodukowanego napoju, wody, piwa” – powiedział Marek Garncarczyk, Wiceprezes Zarządu Naturalna Woda Mineralna Piwniczanka. Wyjaśnił, że butelki zwrotne wielokrotnego użytku przechodzą bardzo rygorystyczne kontrole, zanim zostaną ponownie wprowadzone do obiegu i jak zauważył, nowy system kaucyjny nie jest przygotowany pod taki rodzaj opakowań, tylko pod opakowania jednorazowe – puszki i butelki PET. Jednocześnie zwrócił uwagę, że odejście od dotychczasowych zasad odbioru butelek jednorazowych to zagrożenie dla miejsc pracy oraz dalszego funkcjonowania zajmujących się tym małych i średnich przedsiębiorstw.
Hubert Buksowicz, Członek Zarządu Stowarzyszenia Regionalnych Browarów Polskich, podkreślił natomiast, że zamieszanie z systemem kaucyjnym odbije się na sprzedaży produktów w opakowaniach wielorazowych, a klienci z tego powodu mogą odwrócić się od proekologicznych rozwiązań. „Po prostu powie sobie klient, no to po co ja się mam tym przejmować, ja sobie kupię piwo w innym opakowaniu. I wtedy cały sens nowego systemu kaucyjnego zniknie” – ocenił.
Prezes KIGPR Dariusz Lizak podkreślił, że nowy system kaucyjny stoi w sprzeczności z promowaną przez rząd deregulacją. „To klasyczny przypadek tzw. gold-platingu, objęcie butelek szklanych wielokrotnego użytku systemem kaucyjnym to bowiem więcej niż wymaga od państw członkowskich Unia Europejska” – powiedział. Przywołał w tym miejscu dyrektywę SUP oraz rozporządzenie PPWR „Zarówno z punktu widzenia dyrektywy, jak i PPWR-u nie ma takiej potrzeby, żeby opakowanie szklane zwrotne funkcjonowało w nowym systemie kaucyjnym” – zaznaczył.
Browary Polskie oraz Krajowa Izba Gospodarcza „Przemysł Rozlewniczy” apelują do rządu o takie zmiany w prawie, które umożliwią ich członkom dalsze samodzielne prowadzenie systemów dla szklanych opakowań wielokrotnego użytku. Proponują uchylenie przepisu o likwidacji obecnych systemów oraz doprecyzowanie zasad samodzielnego wykonania obowiązku selektywnego zbierania opakowań wielokrotnego użytku.
Na rynku jest miliard butelek szklanych wielokrotnego użytku. Rocznie sprzedaje się w nich kilka miliardów produktów. Liczba rotacji wynosi od kilku do 40 razy w zależności od opakowania i napoju, a efektywność systemów prowadzonych przez przedsiębiorców we współpracy z handlem wynosi około 90, niekiedy 95 %.
źródło: PAP media room
oprac.: K. Walkowiak
fot.: Bigstock
