W dniu 18 listopada br., w siedzibie Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Spożywców „Społem” odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej Stefana Żeromskiego, jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, a zarazem prekursora idei spółdzielczości, w setną rocznicę Jego śmierci.
Uroczystość rozpoczęła się w sali konferencyjnej im. Ireny Strzeleckiej, gdzie zgromadzili się przedstawiciele świata polityki, kultury, nauki, a przede wszystkim ludzie od lat zaangażowani w działalność spółdzielczą. Wśród zaproszonych znaleźli się m.in. przedstawiciele parlamentu, delegaci ministerstw, członkowie organów nadzorczych i zarządczych spółdzielni oraz reprezentanci ruchu spółdzielczego z różnych części kraju. Obecność tak szerokiego grona była wyrazem uznania dla tradycji „Społem” oraz związku tej organizacji z myślą społeczną Żeromskiego. Wśród gości znaleźli się również potomkowie Stefana Żeromskiego, co nadało temu wydarzeniu wyjątkową rangę.
Jako pierwszy głos zabrał prezes KZRSS „Społem” Ryszard Jaśkowski, przywitał wszystkich zgromadzonych. W swoim wystąpieniu przypomniał o wielowymiarowym dziedzictwie Żeromskiego — człowieka, który łączył w sobie wrażliwość artysty, odwagę patrioty i dalekowzroczność społecznego wizjonera. Podkreślił, że pisarz nie tylko opisywał świat, ale także próbował go naprawiać, widząc w spółdzielczości narzędzie budowania sprawiedliwego społeczeństwa opartego na solidarności i wzajemnym wsparciu.
Prezes zwrócił się również z osobistymi słowami powitania do Krzysztofa Piwowarczyka i jego małżonki Ilony — potomków Bolesławy Żeromskiej, młodszej siostry pisarza.
Postać pisarza przybliżył zebranym dr Adam Piechowski, wydobywając z jego biografii zarówno dramatyczne momenty, jak i te, które ukształtowały jego wrażliwość społeczną. Prelegent zwrócił uwagę na nieprzypadkową bliskość Żeromskiego ze środowiskami spółdzielczymi — jego przekonanie, że współpraca i odpowiedzialność zbiorowa mogą stać się fundamentem rozwoju państwa, okazało się wizją wyprzedzającą swoje czasy.
Następnie głos zabrał Alex Szczyrba, który w imieniu wicemarszałka Sejmu Piotra Zgorzelskiego odczytał specjalny list skierowany do uczestników uroczystości. Wicemarszałek złożył w nim hołd Żeromskiemu, podkreślając jego niezłomną postawę obywatelską oraz ogromny wpływ na polską kulturę i świadomość społeczną. Zwrócił także ciepłe słowa do władz KZRSS „Społem”, gratulując im troski o pielęgnowanie historii i wartości, na których opiera się ruch spółdzielczy.
W kolejnych wystąpieniach parlamentarzyści i zaproszeni goście odwoływali się do dziedzictwa Żeromskiego. Senator Jolanta Hibner podkreśliła, jak ważne jest sięganie do historii i czerpanie z niej wzorców w budowaniu współczesnych relacji społecznych, w szczególności w kontekście idei spółdzielczości. Senator Adam Szejnfeld mówił o istotnym miejscu, jakie sektor spółdzielczy zajmuje w polskiej gospodarce. Przypomniał również o swoich interwencjach parlamentarnych, mających na celu zwiększenie wsparcia państwa dla spółdzielczości spożywców. Wyraził przekonanie, że marka „Społem” jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych i ważnych dla polskiego społeczeństwa.
W dalszej części uroczystości głos zabrał także Bogdan Augustyn, ostatni prezes Centralnego Związku Spółdzielczego „Społem”, który przekazał gratulacje obecnemu prezesowi Ryszardowi Jaśkowskiemu za inicjatywę upamiętnienia Stefana Żeromskiego oraz za pielęgnowanie pamięci o korzeniach spółdzielczości. Słowa uznania przekazał również Andrzej Półrolniczak, przewodniczący Zgromadzenia Ogólnego Krajowej Rady Spółdzielczej, dziękując za zaproszenie oraz podkreślając wagę takich inicjatyw w budowaniu świadomości historycznej ruchu spółdzielczego.
Jednym z najbardziej poruszających momentów spotkania było wystąpienie Krzysztofa Piwowarczyka — potomka Stefana Żeromskiego. W swoim wystąpieniu odwołał się on do rodzinnych wspomnień oraz do symboliki znaku „Społem”, życząc organizacji takiej samej trwałości, jaką przez sto lat zachowało dziedzictwo jego przodka.
Po zakończeniu części przemówień prezes Ryszard Jaśkowski zaprosił wszystkich uczestników na pierwsze piętro gmachu, gdzie nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy. Dokonała go senator Jolanta Hibner wraz z Krzysztofem Piwowarczykiem. Tablica Stefana Żeromskiego została umieszczona obok tablicy upamiętniającej Stanisława Wojciechowskiego — prezydenta RP i jednego z twórców polskiej spółdzielczości. Symboliczne sąsiedztwo tych dwóch postaci odzwierciedla ich wspólny wpływ na kształt ruchu spółdzielczego, który przetrwał przez dziesięciolecia.
Uroczystość zakończyła się wykonaniem pamiątkowego zdjęcia oraz wspólnym obiadem, podczas którego uczestnicy mogli w swobodnej atmosferze wymieniać wspomnienia i refleksje. Rozmowy te jeszcze raz potwierdziły, że idee, które Żeromski przekazywał w swoich dziełach i działaniach społecznych, nie tracą na aktualności — a wręcz przeciwnie, stanowią cenną inspirację dla współczesnych pokoleń spółdzielców.
20 listopada Ryszard Jaskowski Prezes Zarządu KZRSS „Społem” wraz z Rafałem Płoskim Zastępcą Prezesa Zarządu w imieniu całej organizacji „Społem”, dokładnie w setną rocznicę śmierci Stefana Żeromskiego, uroczyście złożyli wieniec na grobie wielkiego polskiego pisarza, znajdującym się na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowany w Warszawie. W imieniu całej spółdzielczości spożywców oddali hołd twórcy, którego idee wciąż inspirują kolejne pokolenia spółdzielców.
oprac.: K. Walkowiak