Komisja Europejska zamierza przedłożyć państwom członkowskim do zatwierdzenia projekt ceł odwetowych wobec Stanów Zjednoczonych, których łączna wartość ma wynieść 93 miliardy euro. Propozycja ta ma być odpowiedzią na groźbę nałożenia przez USA 30-procentowych ceł na unijne towary.
Rzecznik KE, Olof Gill, w oświadczeniu przesłanym PAP podkreślił, że priorytetem Brukseli pozostaje osiągnięcie porozumienia na drodze negocjacji. W tym kontekście zaplanowano rozmowę unijnego komisarza ds. handlu Marosza Szefczovicza z amerykańskim sekretarzem handlu, Howardem Lutnickiem, która ma odbyć się w środę po południu. Po zakończeniu spotkania Komisja przekaże unijnym ambasadorom aktualne informacje dotyczące stanu rozmów.
Jednocześnie KE kontynuuje przygotowania do ewentualnego wdrożenia środków odwetowych. Plan zakłada połączenie dwóch wcześniej przygotowanych pakietów taryf – jednego wartego 21 miliardów euro, drugiego opiewającego na 72 miliardy euro – w jeden, wspólny zestaw, który zostanie poddany pod głosowanie państw członkowskich. Nowe cła mogłyby wejść w życie najwcześniej 7 sierpnia.
Choć UE formalnie zatwierdziła pierwszy pakiet taryf już w kwietniu, jego obowiązywanie zostało natychmiast zawieszone. Został on przygotowany w reakcji na 25-procentowe cła na stal i aluminium, wprowadzone przez administrację Donalda Trumpa. Obejmuje on m.in. produkty rolne (takie jak drób, owoce, soja), a także motocykle i jachty.
Mimo że USA nie wycofały się z tych ceł – a nawet je zwiększyły w czerwcu do 50 % – Bruksela postanowiła wstrzymać środki odwetowe, by dać szansę dalszym rozmowom. Celem negocjacji było uregulowanie tzw. „ceł wzajemnych” na poziomie 20 %, które zostały ogłoszone przez Trumpa, ale później zawieszone (obecnie obowiązuje stawka 10 %).
Sytuacja zaostrzyła się w lipcu, kiedy prezydent USA opublikował na platformie Truth Social list do przewodniczącej KE Ursuli von der Leyen, zapowiadając podwyżkę „ceł wzajemnych” do 30 % od 1 sierpnia. Jednocześnie zagroził dodatkowymi retorsjami, jeśli UE podejmie działania odwetowe.
Drugi pakiet taryf unijnych obejmuje takie towary jak tytoń, alkohol (w tym wino, piwo, mocniejsze trunki), stal, aluminium, samoloty i samochody – czyli produkty strategiczne dla amerykańskich stanów przemysłowych, które są ważnym zapleczem politycznym Trumpa. Pakiet ten jest odpowiedzią zarówno na zapowiedziane, jak i już obowiązujące amerykańskie cła.
UE rozważa również inne działania, niewykraczające poza instrumenty celne. W grę wchodzi m.in. zastosowanie mechanizmu przeciwdziałania przymusowi gospodarczemu (ACI), który umożliwia ograniczenie dostępu do rynku zamówień publicznych firmom z krajów stosujących naciski gospodarcze wobec Wspólnoty.
Zastosowania tego narzędzia domagał się m.in. prezydent Francji Emmanuel Macron, apelując o bardziej stanowczą reakcję UE. Szefowa KE Ursula von der Leyen pozostaje jednak ostrożna i zaznacza, że ACI został stworzony na wyjątkowe sytuacje, a „obecnie jeszcze nie osiągnęliśmy tego punktu”.
ACI mogłoby być użyte także wobec sektora usług – szczególnie cyfrowych i finansowych – w których to Stany Zjednoczone mają dodatnie saldo handlowe wobec Unii Europejskiej.
źródło: PAP Biznes
oprac.: K. Walkowiak
