M. Ziółkowska, SGH: Umiejętności i kompetencje niezbędne do budowania efektywnej franczyzy

Franczyzobiorca jest z definicji przedsiębiorcą. Jedną z oczekiwanych przez twórcę systemu korzyści jest uzyskanie dzięki temu wysokiego poziomu zaangażowania, motywacji i ogólnie przedsiębiorczości uczestników sieci franczyzowej. Ma być on nieporównywalny wręcz z poziomem kluczowych dla powodzenia przedsięwzięcia cech, występujących, u pracowników, zatrudnianych w formie umowy o pracę.

Każdy franczyzobiorca jest bowiem ambasadorem marki i systemu. Franczyzobiorca powinien posiadać pewną podatność do prowadzenia własnej działalności pod patronatem i zgodnie z wytycznymi dawcy. Musi zdać sobie sprawę, iż poddaje swoją działalność ogólnej strategii całej sieci franczyzowej stworzonej przez dawcę. Jeżeli biorca zdecyduje, iż właśnie franczyza jest najlepszą drogą rozwoju zawodowego, to powinien skoncentrować się na właściwym wyborze odpowiedniej sieci franczyzowej. Powodzenie działalności zależy od predyspozycji osobistych, zaangażowania w przedsięwzięcie, a także od otoczenia, a więc branży, w której będzie działał, od rodzaju sieci oraz etapu jej rozwoju. Według trenera franczyzy i wieloletniego franczyzobiorcy – Joela Libavy, zwanego „Królem Franczyzy”, istnieje zestaw cech osobowości, które bardziej nadają się do tej formuły niż inne. „To bardzo ważne, aby ludzie, zanim jeszcze zaczną się rozglądać, zorientowali się, czy naprawdę nadają się do franczyzy” – mówił portalowi Entrepreneur.com.

Cechy osobowościowe mają wiele wspólnego z sukcesem franczyzy

Według Libavy niektóre z tych cech są wrodzone i raczej się nie zmienią, podczas gdy inne można rozwijać lub celowo wybierać. Oto kilka cech, które będą korzystne dla franczyzobiorców:

1. Zdolności trenerskie Osoby, które nie są gotowe do nauki i przyjmowania rad oraz wsparcia od franczyzodawcy, prawdopodobnie trudniej będą cieszyć się życiem franczyzobiorcy. Gotowość do nauki i rozwoju jako franczyzobiorca ma wiele wspólnego z ostatecznym sukcesem franczyzy.
2. Umiejętności ludzkie Wszyscy eksperci są zgodni, że dla franczyzobiorców bardzo ważne są umiejętności interpersonalne. Franczyzobiorcy muszą radzić sobie z dostawcami, pracownikami, trenerami, franczyzodawcami, a często także z inspektorami, opinią publiczną itp. Niektórzy ludzie mają wrodzone umiejętności radzenia sobie w takich sytuacjach, inni muszą je rozwijać w miarę upływu czasu.
3. Etyka pracy Choć franczyza ma wiele zalet w porównaniu z byciem przedsiębiorcą, sukces franczyzy wymaga ogromu ciężkiej pracy i chęci zrobienia wszystkiego, co konieczne, by dobrze wykonać zadanie. Posiadanie widocznej i silnej etyki pracy zainspiruje także Twoich pracowników do dodatkowego wysiłku.
4. Przestrzeganie zasad Osoba niezależna, nielubiąca przestrzegać zasad, nie jest dobrym kandydatem do franczyzy, która polega na stosowaniu się do ustalonego systemu sprawdzonego w praktyce. Osoby buntownicze i takie, które uważają, że zasady ich nie dotyczą, nie będą miały łatwo ze szczegółowymi umowami franczyzowymi lub ustrukturyzowanym modelem biznesowym, o twardych oczekiwaniach wobec franczyzobiorców.
5. Motywacja przez wyniki Od wyników poprzednich franczyz po wyniki stosowania sprawdzonego systemu sukcesu – franczyzobiorcy, których motywują wyniki, poradzą sobie dobrze. Obserwowanie, jak firma się rozwija i jak zaczynają napływać zyski, jest ekscytujące dla prawie każdego, ale jeśli jest to również motywujące, to franczyza może być dobrym wyborem.
6. Myślenie w szerszej perspektywie Franczyza ma wiele ruchomych części – finanse, personel, placówka, zapasy, sprzedaż, zadowolenie klientów itp. Kluczem do sukcesu franczyzobiorcy jest umiejętność zrozumienia franczyzy jako całości oraz radzenia sobie z poszczególnymi jej częściami.
7. Spokój i opanowanie We franczyzie jest wiele sytuacji, które mogą zdenerwować nawet najspokojniejszą osobę. Umiejętność opanowania może pomóc w znalezieniu sposobu radzenia sobie z tymi częstymi „kryzysami”, a nawet doprowadzić do lepszych rozwiązań.
8. Umiejętność zatrudniania Nie każdy potrafi podejmować trafne decyzje o tym, kogo zatrudnić jako pracowników w swojej franczyzie. Decyzje o zatrudnieniu są związane z umiejętnością pracy z ludźmi, dostrzeganiem szerszego kontekstu i decydowaniem o tym, którzy kandydaci będą tak samo podekscytowani marką jak Ty. Analizując wiele opracowań praktycznych na temat kwalifikacji franczyzobiorców, można wyodrębnić pewne pożądane kompetencje franczyzobiorców, pozwalające odnieść im sukces rynkowy.

Do kluczowych kompetencji franczyzobiorcy można zaliczyć:

Kompetencja nr 1: utrzymywanie tożsamości marki Jedną z najważniejszych kompetencji potrzebnych do prowadzenia franczyzy jest dbanie o markę, która już istnieje. Kupno franczyzy nie oznacza, że stajesz się właścicielem marki, tylko biznesu. Każda próba zmiany tożsamości marki spowoduje konflikt z franczyzodawcą. Przed zawarciem umowy należy dowiedzieć się wszystkiego o tożsamości marki i zadać sobie pytanie, czy jest to coś, co można utrzymać. Jeśli nie, być może warto wybrać inny rodzaj franczyzy.

Kompetencja nr 2: bądź człowiekiem Kiedy wchodzisz do franczyzy o ugruntowanej pozycji, musisz zdobyć zaufanie ludzi, którzy dla Ciebie pracują – i tych, z którymi Ty pracujesz. Najlepszym sposobem, aby to osiągnąć, jest bycie widocznym, a także utrzymywanie kontaktów z biurem i pracownikami na miejscu. Zanim przedstawisz nowe plany działania, wykaż zainteresowanie tym, co robi firma i ludźmi, którzy się tym zajmują. Jeśli będziesz ciepły i gościnny, Twoja franczyza też taka będzie.

Kompetencja nr 3: bądź przedsiębiorczy Prowadzenie franczyzy nie jest tak proste, jak wypisanie czeku i obserwowanie, jak biznes przynosi zyski. Inwestujesz jako przedsiębiorca, a nie jako inwestorJeśli chcesz, aby franczyza dobrze prosperowała, musisz mieć przedsiębiorcze nastawienie.

Kompetencja nr 4: bądź wielkim myślicielem zorientowanym na wyniki Można mieć nadzieję, że bycie wielkim myślicielem jest częścią tego, co skłoniło Cię do stania się franczyzobiorcą. Ale nie wystarczy myśleć perspektywicznie. Trzeba też być zorientowanym na wyniki. Są to dwie kompetencje potrzebne do prowadzenia franczyzy, które idą ze sobą w parze. Myśl z rozmachem, ale po drodze zrozum, jakie wyniki trzeba osiągnąć. Jeśli myślisz tylko kreatywnie, przegapisz niektóre z niezbędnych ścieżek, które mogłyby doprowadzić Cię do celu. Wytyczenie nowej ścieżki z punktu A do punktu C jest w porządku, ale nadal musisz wiedzieć, co zrobić, aby najpierw dotrzeć do punktu B.

Kompetencja nr 5: utrzymywanie siatki bezpieczeństwa Nie zapomnij o zabezpieczeniu się na wszelki wypadek. Nie zawsze wszystko idzie zgodnie z planem, a wielkie plany zmieniają się w miarę ich składania. Upewnij się, że masz fundusze i pomysły, aby dostosować się do nieoczekiwanych zmian.

Kompetencja nr 6: bądź partnerem, a nie wojownikiem Ma to mniej wspólnego z kompetencjami potrzebnymi do prowadzenia franczyzy, a więcej z cechami osobowości. Mimo to ważne jest, abyś był otwarty i chętny do słuchania, a nie upierał się, że wszystko musi być tak, jak to sobie początkowo wyobrażałeś. Franczyza to marka o ugruntowanej pozycji. Niezależnie od tego, jakie masz doświadczenie w biznesie, wiele się nauczysz o swoim nowym przedsięwzięciu, słuchając i współpracując, a nie będąc upartym i niezależnym.

Kompetencja nr 7: bądź optymistą i bądź zdeterminowany Inwestowanie we franczyzę wiąże się z pewnymi wyzwaniami. Wielu nowych franczyzobiorców nie zarabia w ogóle w pierwszym roku. Nie pozwól, by te niespodziewane rzeczy Cię zdołowały. Wiesz, dlaczego zdecydowałeś się zostać franczyzobiorcą. Uwierz w to, uwierz w przyszłość, a kolejne przeszkody będą łatwe do pokonania.

Kompetencja nr 8: zachowaj spokój i nie poddawaj się Jednym z elementów optymizmu i determinacji jest cierpliwość oraz spokój. Jako franczyzobiorca będziesz musiał współpracować z wieloma ludźmi i nie zawsze będziesz miał ostatnie zdanie we wszystkim. Bądź chętny do współpracy i zachowaj spokój pod presją. Odrobina cierpliwości teraz zaowocuje wieloma sukcesami później.

Kompetencja nr 9: wiedza o tym, kogo zatrudniać Zatrudnianie, podobnie jak inne kompetencje potrzebne do prowadzenia franczyzy, to inne zwierzę niż w przypadku niezależnego biznesu. Nie możesz po prostu zatrudnić ludzi, których najbardziej lubisz. Muszą oni pasować do marki, kultury franczyzy i wizji firmy. Niektóre z tych elementów pokrywają się z normalnym zatrudnianiem, ale w przypadku franczyzy szczególnie ważne jest, aby nie zatrudniać pasywnych pracowników, którzy nie są związani z kulturą i misją, którą przejąłeś.

Kompetencja nr 10: zrozumienie liczb Ta kompetencja może być dla Ciebie bardziej intuicyjna, ale prowadzenie franczyzy to coś więcej niż tylko bilans oraz rachunek zysków i strat. O ile nie masz budżetu na zatrudnienie dyrektora finansowego – co jest mało prawdopodobne przynajmniej przez kilka pierwszych lat – będziesz odpowiedzialny za liczenie. Upewnij się, że rozumiesz wszystkie aspekty tego, co to oznacza, i nie przyjmuj za pewnik, że wiesz, jak sobie z tym poradzić bez niewielkich wskazówek lub szkolenia. Kompetencja główna: skuteczne komunikowanie się Komunikacja jest często problemem w biznesie, a efektywne komunikowanie się z innymi – pracownikami, partnerami, dostawcami i klientami jest kluczowe do osiągnięcia sukcesu rynkowego. W przypadku franczyzobiorców, dobra komunikacja przejawia się w dobrej współpracy ze wszystkimi oraz zachowaniu przy tym dokładności i wrażliwości. Nawet jeśli nie jesteś doskonały, pracownicy franczyzy będą czuli się wspierani i prowadzeni w niezliczonych sytuacjach. Reasumując, wiele z wymienionych cech można rozwijać lub nawet nauczyć się ich, a potem jako franczyzobiorca przekazać to swoim pracownikom, aby efektywnie poprowadzić jednostkę franczyzową