Franczyza jest sprawdzonym sposobem prowadzenia biznesu od dziesięcioleci. Niejeden światowy sukces marek można przypisać franczyzie. Era po pandemii dała branży impuls, ponieważ coraz więcej osób wybiera tę drogę do sukcesu. Firmy franczyzowe odnotowują imponujący rozwój, ponieważ ten model biznesowy sprawdza się w trudnych czasach. Najlepiej funkcjonują systemy dystrybuujące żywność, zgodnie z wynikami płynącymi z USA – z dziesięciu najbardziej dochodowych franczyz, siedemdziesiąt procent należy do branży spożywczej.
Franczyza dojrzała już od czasu, gdy Ray Kroc otworzył swój pierwszy McDonald’s w 1955 roku w Des Plaines, Illinois w Stanach Zjednoczonych. Dojrzała także od pierwszych jednostek franczyzowych w Polsce, które rozpoczęły działalność w latach 90. XX w.
We franczyzie zmieniło się także wiele innych rzeczy. We wcześniejszych latach była biznesem dla właścicieli pojedynczych jednostek, zadowolonych z tego, że mogą „zapewnić sobie miejsce pracy”, stając się swoim własnym szefem i mając dochód dla sobie. Teraz coraz częściej jednostki franczyzowe na świecie i w Polsce prowadzone są przez multi franczyzobiorców, którzy prowadzą kilka jednostek należących do tego samego systemu. Dziś ponad połowa wszystkich placówek w tym modelu w Stanach Zjednoczonych jest prowadzona przez multi biorców, niektórzy mają setki jednostek, a ich przychody liczone są w dziesiątkach milionów dolarów. W Polsce najliczniejszą grupę multi biorców stanowią biorcy McDonald ’s czy systemów spożywczych.
Franczyzobiorcy multi koncepcyjni
Franczyzobiorcy mutli koncepcyjni, czyli posiadający jednostki franczyzowe kilku niekonkurencyjnych systemów franczyzowych stanowią również rosnący od wielu lat trend. Ci przedsiębiorcy często mają maksymalnie wykorzystany obszar dla swojej pierwszej marki franczyzowej i muszą przyjąć drugą lub trzecią, aby nadal rozwijać swoją organizację. Inni zaś szukają dodatkowych marek, aby zapewnić przepływ gotówki w różnych częściach dnia lub zdywersyfikować ryzyko prowadzenia działalności, tworząc zabezpieczenie przed cyklami rynkowymi, zmieniającymi się gustami konsumentów i zmianami w gospodarce. Jeszcze inni szukają nowych rynków geograficznych do ekspansji.
Jakie są dzisiejsze trendy we franczyzie? Gdzie są obszary wzrostu? I co ważniejsze, gdzie będą za 3, 5 i 10 lat? Oto czynniki oraz kluczowe sektory, które napędzać będą wzrost biznesu franczyzowego w nowym roku.
Zmiany demograficzne
Poważne zmiany w populacji w Polsce wpływają nie tylko na to, kim są dzisiejsi konsumenci, ale także na dostępny rynek pracy. Zarówno franczyzodawcy, jak i franczyzobiorcy muszą dostosować się do tej zmieniającej się bazy klientów i pracowników, aby znaleźć możliwości rozwoju. Mamy do czynienia z kilkoma grupami pokoleniowymi, które mają różnorodne potrzeby i specyfikę.
Jedną z nich są tzw. Millenialsi – to pokolenie, które staje się potężną siłą ekonomiczną, w miarę jak jego przedstawiciele rozpoczynają karierę zawodową i zakładają rodziny. Ta grupa – czy to jako pracownicy pierwszego szczebla, czy jako świadomi mediów konsumenci wychowani w Internecie – stanowi ogromną szansę dla franczyzodawców i franczyzobiorców, którzy mogą dostarczyć towary i usługi związane z ich rosnącymi potrzebami.
Kolejną reprezentują przedstawiciele pokolenia Baby Boomers – w miarę jak to „wiecznie młode” pokolenie będzie się starzeć, zacznie wymagać wielu nowych usług takich jak na przykład: programów zdrowotnych i fitness; planowania i doradztwa finansowego oraz emerytalnego; pomocy przy starzejących się rodzicach; opieki nad dziećmi dla ich młodszych dzieci i usług edukacyjnych dla ich dzieci w wieku studenckim; usług prawnych i podatkowych; produktów i usług żywieniowych, kosmetycznych czy „przeciwstarzeniowych”.
Istotną grupą są też seniorzy. Ludzie żyją dziś dłużej i bardziej aktywnie, a trend ten będzie się nasilał wraz ze starzeniem się pokolenia wyżu demograficznego. Stworzy to „kwitnący” rynek usług, na które zapotrzebowanie zgłasza ta coraz zamożniejsza, rozwijająca się grupa demograficzna. Usługi związane z opieką zdrowotną świadczone w domu lub w ośrodkach pomocy społecznej, będą nadal rosły.
-
Tworzenie obecności wielokanałowości marketingowej
Cyfrowe nastawienie współczesnego konsumenta wiąże się z wieloma wymaganiami dotyczącymi wygody i łatwości. Ostatnie prognozy przewidują, że do 2030 roku sprzedaż wirtualna przewyższy sprzedaż offline w większości modeli biznesowych. W związku z tym, utrzymanie silnej obecności online jest konieczne, aby sprostać wymaganiom klientów i rywalizować z konkurentami rynkowymi. Firmy detaliczne silnie obecne offline powinny teraz rozważyć przejście na technologię cyfrową, podczas gdy te z absolutną obecnością online powinny wziąć pod również opcję stacjonarną. Kluczem do tego jest pojawienie się na rynku omni-channel, we wszystkich kanałach dostępu dla zwiększenia wygody klienta.
Wykorzystanie strategii sprzedaży detalicznej typu „direct-to-consumer” (D2C), która generuje znaczne wzrosty rok do roku. W kolejnym roku coraz więcej ugruntowanych marek przejdzie na D2C, czyli model sprzedaży detalicznej, w którym firmy wprowadzają na rynek, sprzedają i wysyłają swoje produkty bezpośrednio do konsumenta, omijając zewnętrznych sprzedawców detalicznych, hurtowników lub innych pośredników.
-
Zapewnienie klientowi wyróżniającego się doświadczenia
Pandemia zakłóciła pewne zwyczaje zakupowe Polaków. Coraz bardziej istotny staje się obszar zaspokojenia rosnących potrzeb klientów w zakresie ich doświadczeń zakupowych. Cena produktów jest coraz mniej zróżnicowana pomiędzy sieciami handlowymi, ale doświadczenia zakupowe są znacząco inne. Co można zrobić w każdym sklepie franczyzowym, aby maksymalizować doświadczenie klientów? Przede wszystkim dbać o swoich pracowników, ponieważ uśmiechnięci pracownicy prowadzą do zadowolonych klientów. Kolejnym elementem jest nagradzanie klientów za wierność zakupową poprzez programy lojalnościowe i oferowane w nich benefity. Organizacja sklepu, a zwłaszcza obszaru kas, powinna być wygodna i dostępna dla klientów. Ważnym elementem przyciągnięcia klienta do sklepu jest także oferowanie usług dodatkowych, takich jak na przykład: bezpłatne wi-fi, degustacje produktów czy organizowanie imprez przyciągających uwagę i skłaniających do robienia zakupów.
Należy zaznaczyć, iż żaden biznes nie jest wolny od ryzyka, ale posiadanie solidnej wiedzy na temat obecnych trendów i tego, w jakim kierunku będą one zmierzać w najbliższych latach, jest dużym krokiem w stronę długoterminowego sukcesu franczyzy.
Jedną z najważniejszych potrzeb dla franczyzobiorcy w obecnych czasach jest otrzymywanie stałej pomocy i wsparcia od firmy macierzystej. Dodatkowo, przywództwo franczyzodawcy powinno obejmować wymierne rozwiązywanie problemów biorców w celu zaspokojenia nowych potrzeb w zakresie oferowania produktów lub usług.
Ważnym elementem rozwoju rynku franczyzy jest także budowanie świadomości na temat tego, czym jest ten model biznesu i jak budować stabilne, zrównoważone relacje franczyzodawcy z biorcami. Co istotne, w Polsce jest niski poziom wiedzy konsumentów na temat funkcjonowania franczyzy. Niewielu z nas ma świadomość, iż jest to taki biznes, który kontrybuuje do dobrobytu lokalnej społeczności, ponieważ biorca prowadzi jednostkę franczyzową (np. sklep) na własny rachunek, odprowadzając podatki lokalnie, z których potem ponoszone są wydatki inwestycyjne w danej gminie.
Kolejnym niezbędnym elementem jest program rozwoju franczyzy i edukacja franczyzobiorców. Generalnie rzecz ujmując, franczyza polega na przekazywaniu wiedzy know-how i na temat marki, a także na powielaniu ustalonych praktyk poprzez wytyczne franczyzodawcy. Żaden biznes nie może odnieść sukcesu bez dobrze zbadanego i skutecznego programu rozwoju – również franczyzowy.
Autor: dr Marta Ziółkowska, Szkoła Główna Handlowa
