Zgodnie z oczekiwaniami ubiegły rok przyniósł wyraźne spowolnienie tempa wzrostu cen żywności i napojów bezalkoholowych, które obniżyło się do 2,6% rok do roku wobec 4,3% w 2017 r. Analitycy Credit Agricole przedstawili scenariusz dotyczący cen żywności w 2019 r., w którym oczekują niewielkiego wzrostu dynamiki cen.
Oczekujemy, że w kierunku zwiększenia dynamiki cen żywności w 2019 r. oddziaływać będzie jej wzrost w kategorii „pieczywo i produkty zbożowe”, która wiosną może ukształtować się na poziomie ok. 7% rok do roku. Dalszemu przyspieszeniu wzrostu cen w tej kategorii będą sprzyjać wysokie ceny zbóż, ze względu na ubiegłoroczną suszę, jaka wystąpiła w Europie, a także rosnące koszty pracy. W II połowie 2019 r. oczekuje się stopniowego obniżenia dynamiki cen pieczywa i produktów zbożowych, z uwagi na prognozowany spadek cen zbóż, a także efekty wysokiej bazy sprzed roku. Przy założeniu przeciętnych na tle historycznym warunków agrometeorologicznych dojdzie bowiem do wzrostu zbiorów zbóż w ujęciu rocznym. Będzie on dodatkowo wspierany przez większą powierzchnię zasiewów zbóż, będący skutkiem poprawy opłacalności ich produkcji. Niemniej w całym 2019 r. oczekuje się, że dynamika cen w kategorii „pieczywo i produkty zbożowe” zwiększy się do 5,9% wobec 3,9% w 2018 r.
Do wzrostu inflacji cen żywności przyczyni się także wyższa dynamika cen warzyw (7,7% rok do roku w 2019 r. wobec 4,8% w 2018 r.). W znacznym stopniu będzie to skutkiem niskich ubiegłorocznych zbiorów związanych z suszą, które w połączeniu z efektami niskiej bazy sprzed roku będą podbijać wzrost cen w I połowie 2019 r. W sytuacji gdy warunki pogodowe w Polsce ukształtują się w 2019 r. na przeciętnym na tle historycznym poziomie, wzrost cen warzyw w II połowie br. wyraźnie spowolni.
Czynnikiem sprzyjającym wzrostowi inflacji cen żywności w 2019 r. będzie także nieznacznie wyższa dynamika cen mięsa (2,3% rok do roku wobec 1,8% w 2018 r.). Złożą się na to stabilizacja dynamiki cen mięsa wieprzowego oraz kontynuacja wzrostu dynamiki cen mięsa drobiowego. Głównym czynnikiem ryzyka dla tej prognozy jest dalsze rozprzestrzenianie się ASF na świecie. Gdy jego przypadki pojawią się w kolejnych krajach Europy Zachodniej, poprzez ograniczenia eksportowe będzie oddziaływało to w kierunku nadpodaży wieprzowiny w UE i obniżenia jej cen. Z kolei ewentualny wyraźny spadek produkcji wieprzowiny w Chinach związany z ASF może przyczynić się do wzrostu jej światowych cen.
Do wzrostu cen żywności może przyczynić się także wyższa dynamika cen cukru. Choć na światowym rynku nadal utrzymuje się jego nadpodaż, a ceny po przejściowym wzroście pod koniec 2018 r. powróciły do trendu spadkowego, to efekty niskiej bazy sprzed roku będą oddziaływać w kierunku zwiększenia dynamiki cen cukru.
Czynnikiem ograniczającym wzrost inflacji cen żywności będzie natomiast dalszy spadek dynamiki w kategoriach „oleje i tłuszcze” (1,3% rok do roku w 2019 r. wobec 7,4% w 2018 r.) oraz „mleko, sery i jaja” (1,3% wobec 5,5%). Będzie to efektem prognozowanego dalszego spadku cen produktów mlecznych na światowym rynku. Choć ostatnie miesiące przyniosły pogorszenie warunków agrometeorologicznych w Nowej Zelandii, będącej znaczącym eksporterem produktów mlecznych, w szczególności masła, to w kolejnych miesiącach dojdzie najprawdopodobniej do wyraźnego ożywienia produkcji w UE. Co więcej, w 2019 r. zakłada się dalsze spowolnienie popytu na produkty mleczne wśród ich największych importerów (m.in. w Chinach i Rosji).
W kierunku obniżenia tempa wzrostu cen żywności oddziaływać będzie także niższa dynamika cen owoców (-3,9% rok do roku w 2019 r. wobec -0,2% w 2018 r.). Ze względu na ich ubiegłoroczne rekordowe zbiory, a także efekty wysokiej bazy z I połowie 2018 r. prognozuje się, że do III kwartału 2019 r. będziemy mieć do czynienia z ich deflacją. Przy założeniu przeciętnych na tle historycznym tegorocznych zbiorów owoców w IV kwartale tempo wzrostu ich cen wyraźnie przyspieszy.
Uwzględniając perspektywy cenowe na poszczególnych rynkach rolnych prognozuje się, że inflacja cen żywności w Polsce zwiększy się w 2019 r. do 2,7% rok do roku wobec 2,6% w 2018 r. Głównymi czynnikami ryzyka tego scenariusza cen żywności są warunki agrometeorologiczne wśród jej największych światowych producentów, a także realizacja scenariusza hard Brexit, która poprzez utrudnienia w eksporcie może przyczynić się do powstania przejściowej nadpodaży na krajowym rynku, a w konsekwencji spadku cen. Jednocześnie oczekuje się, że inflacja ogółem zmniejszy się 2019 r. do 1,5% wobec 1,6% w 2018 r., na co złożą się wyższa dynamika cen żywności, wzrost inflacji bazowej oraz spadek dynamiki cen paliw i nośników energii.
Źródło: Makro Mapa Credit Agricole Bank Polska
Foto: Pixabay
