Jednym z celów każdego franczyzodawcy jest skuteczne skalowanie franczyzy, czyli ekspansja biznesu. Skalowanie pozwala przedsiębiorcom szybko rozwijać swoją działalność i poszerzać zasięg poprzez zdobywanie nowych rynków oraz maksymalizowanie zysków. Skalowanie franczyzy nie należy jednak do najprostszych zadań – wymaga starannego planowania, strategii i wykonania.
Najważniejsze jest zrozumienie znaczenia skalowania we franczyzie – to kluczowy aspekt, ponieważ pozwala franczyzodawcom wykorzystać sukces ich systemu. W konsekwencji mogą oni zwiększyć swój udział w rynku, wzmocnić obecność marki oraz generować wyższe przychody. Pomyślne skalowanie daje również szansę uzyskania korzyści skali, umożliwiając franczyzodawcom negocjowanie lepszych ofert z dostawcami i obniżenie kosztów operacyjnych.
Inną ważną kwestię stanowi określenie właściwego czasu na skalowanie działalności franczyzowej. Warto szukać oznak stałego wzrostu, silnej bazy klientów, a także rentownego modelu biznesowego. Poza tym należy wziąć pod uwagę czynniki zewnętrzne, takie jak warunki rynkowe, trendy konsumenckie i analizę konkurencji. Czynniki te mogą pomóc w określeniu, czy jest to odpowiedni czas na rozszerzenie franczyzy oraz, czy istnieje wystarczający popyt na produkty lub usługi w nowych lokalizacjach.
Przed skalowaniem franczyzy trzeba przeanalizować kilka istotnych aspektów, co pozwoli zapewnić płynną, a także udaną ekspansję. Są to przede wszystkim:
• Infrastruktura – powinno się ocenić, czy obecna infrastruktura systemu franczyzowego może sprostać zwiększonym wymaganiom związanym ze skalowaniem. Weryfikacja jest niezbędna w obrębie łańcucha dostaw, sieci dystrybucji i możliwości operacyjnych.
• Stabilność finansowa – system franczyzowy oraz franczyzodawca muszą charakteryzować się dobrą sytuacją finansową – to istotne w związku z koniecznością wsparcia skalowania oraz rozwoju sieci. Należy uwzględnić koszty związane z rozwojem, takie jak: marketing, stworzenie systemu szkoleń i zatrudnienie dodatkowego personelu w centrali.
• Zgodność z prawem i przepisami – ważne, żeby zapoznać się z wymogami prawnymi i regulacyjnymi, także w nowych lokalizacjach oraz w zakresie niezbędnych pozwoleń i licencji.
• Zasoby ludzkie – konieczne jest zweryfikowanie czy dawca, posiada niezbędny kapitał ludzki do wsparcia procesu skalowania. Oceny wymagają możliwości zespołu zarządzającego, a także odpowiadającego za rozwój franczyzy. Ponadto trzeba rozważyć zatrudnienie dodatkowych pracowników lub wdrożenie programów szkoleniowych pozwalających na podwyższenie kompetencji zespołu.
Kolejnym elementem jest opracowanie skalowalnego modelu biznesowego dla franczyzy, który ma kluczowe znaczenie dla pomyślnego skalowania franczyzy. Dobrze zaprojektowany model biznesowy pozwala na efektywną replikację oraz ekspansję bez naruszania standardów sieci i jakości produktów, a także świadczonych usług.
Opracowując skalowalny model biznesowy, należy wziąć pod uwagę następujące kwestie:
• Standaryzacja – obejmuje ona ujednolicenie procesów, operacji i systemów we wszystkich lokalizacjach franczyzowych. Pozwoli zapewnić spójność oraz łatwiejszą replikację.
• Usprawnienie operacji – warto zidentyfikować możliwości usprawnienia oraz wdrożenia automatyzacji operacji. Na tym etapie istotne jest stosowane rozwiązań technologicznych, które mogą poprawić wydajność operacyjną i obniżyć koszty prowadzenia działalności.
• Skalowalny łańcuch dostaw – ważny element stanowi solidny łańcuch dostaw zdolny do obsłużenia zwiększonego popytu w miarę rozwoju systemu franczyzy. W tym zakresie działania konieczne jest budowanie silnych relacji z dostawcami oraz negocjacji korzystnych warunków handlowych.
• Elastyczność i zdolność adaptacji – należy zaprojektować lub zoptymalizować model biznesowy będący w stanie dostosować się do zmieniających się warunków rynkowych i preferencji konsumentów. Tutaj najważniejsze są elastyczność, a także otwartość na wprowadzanie niezbędnych zmian, aby zapewnić długoterminowy wzrost oraz rozwój systemu franczyzowego.
Tworzenie kompleksowej strategii rozwoju dla franczyzy to następny element franczyzowej układanki. Dobrze zdefiniowana strategia rozwoju jest niezbędna do skutecznego skalowania franczyzy. Strategia rozwoju powinna określać kroki i działania, które zostaną podjęte w celu rozszerzenia sieci franczyzowej i osiągnięcia postawionych założeń biznesowych.
Podczas tworzenia strategii rozwoju liczą się kwestie, takie jak:
• Badania rynku – prowadzenie dokładnych badań rynku pozwala zidentyfikować nowe potencjalne lokalizacje i rynki docelowe. Istotne są tutaj dane demograficzne, przyzwyczajenia konsumentów oraz konkurencja w regionie.
• Mapowanie terytoriów – to opracowanie mapy i lokalizacji potencjalnych nowych jednostek franczyzowych, aby upewnić się o ich strategicznym rozmieszczeniu w celu zapewnienia maksymalnego zasięgu i dostępności dla klientów.
• Marketing i marka – przygotowanie kompleksowej strategii marketingowej oraz rozpoznawalności marki, co pozwoli na zwiększenie świadomości
i przyciągnięcie klientów w nowych lokalizacjach. Działania marketingowe, a także promocyjne powinny być dostosowane do specyfiki lokalnej społeczności, zachowując spójny branding we wszystkich lokalizacjach.
• Wybór franczyzobiorców – polega na określeniu jasnych kryteriów wyboru franczyzobiorców oraz pożądanych profili kompetencyjnych biorców, którzy identyfikują się z wartościami danej marki i systemu franczyzowego, mają niezbędne umiejętności, a jednocześnie zasoby oraz wykazują zaangażowanie w działaniach sprzyjających osiągnięciu sukcesu.
• Rozszerzanie sieci franczyzowej – to znalezienie odpowiednich lokalizacji – proces ten wymaga starannego rozważenia i przeprowadzenia analiz. Identyfikując nowe lokalizacje, należy wziąć pod uwagę takie czynniki, jak: gęstość zaludnienia, dane demograficzne, konkurencję oraz zapotrzebowanie na rynku docelowym.
Niezwykle ważnymi elementami rozwoju systemu franczyzowego są przyciąganie i wybór wykwalifikowanych franczyzobiorców do sieci, ponieważ to oni odgrywają znaczącą rolę w sukcesie tego modelu. Należy szukać osób, które działają zgodne z wartościami marki, wykazują się niezbędnymi umiejętnościami i doświadczeniem oraz silnym zaangażowaniem w prowadzenie biznesu.
Warto wspomnieć o tym, iż konieczne jest wdrożenie dokładnego procesu selekcji franczyzobiorców, obejmującego sprawdzenie doświadczenia kandydatów, przeprowadzenie rozmów kwalifikacyjnych i przetestowanie ich umiejętności praktycznych. Na tym etapie warto zapewnić potencjalnym franczyzobiorcom kompleksowe informacje na temat możliwości, jakie oferuje dany system franczyzy, w tym prognoz finansowych, wsparcia, doradztwa oraz programów szkoleniowych gwarantowanych przez dawcę.
Spójność jest kluczowa w kontekście marki i marketingu franczyzy w wielu rozproszonych lokalizacjach. Wdrożenie spójnych strategii wzmacniania
świadomości marki oraz przeprowadzenie przemyślanych działań marketingowych pomagają budować rozpoznawalność brandu, zwiększają zaufanie i lojalność klientów oraz zapewniają jednolitą obecność marki na rynku. ▼
Autor: Dr Marta Ziółkowska, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
