Aż 95 proc. produktów wytwarzanych przez światową gospodarkę wprowadzanych jest do obiegu w opakowaniu. Tymczasem konsumenci traktują opakowania najczęściej jako odpad. W miarę rozwoju gospodarczego kraju i wzrostu zamożności społeczeństwa rynek opakowań systematycznie się rozwija, co oznacza również większą odpowiedzialność tego sektora wobec środowiska.
W Polsce w 2016 r. na rynku znalazło się ponad 5,6 mln ton opakowań, z czego recyklingowi poddano 57,5 proc. wylicza GUS. Tymczasem unijne założenia mówią, że w 2030 r. poziom ten ma sięgnąć 70 proc. A to dopiero początek rewolucji, która ma doprowadzić do tego, że rynek ten ma funkcjonować w modelu gospodarki zamkniętej.
Rewolucja rozpoczęła się od zwykłych torebek foliowych. Na skutek unijnych przepisów w styczniu tego roku została wprowadzona w Polsce opłata recyklingowa, która w praktyce oznaczała koniec z darmowymi reklamówkami. Z doświadczeń państw członkowskich (np. Bułgarii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Łotwy i Węgier) wynika, że wprowadzone opłaty w dużym stopniu skłaniają konsumentów do ograniczenia używania torebek foliowych. W Polsce przed wprowadzeniem opłat za użytkowanie toreb ich zużycie wahało się od 250 do 300 toreb na mieszkańca, co dawało około 11 mld reklamówek rocznie. Ile wynosi ono w tej chwili, po pół roku obowiązywania nowych przepisów, tego jeszcze nie wiadomo. Z zapewnień ministra środowiska wynika, że jest znacząco niższe.
Pod koniec maja państwa członkowskie UE przyjęły pakiet dyrektyw odpadowych. Recycling odpadów opakowaniowych do 2025 r. ma wynieść 65 proc., a pięć lat później ma to być o pięć procent więcej. W Polsce poziom ten wyniósł 57,9 proc. w 2016 r.
Celem zmian w prawie unijnym jest transformacja przemysłu opakowań w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym. Docelowo opakowanie ma być w taki sposób zaprojektowanie i wytworzone, by można je kilkukrotnie wykorzystać, a odpady opakowaniowe potraktować jako źródło surowców i materiałów do ponownego wykorzystania.
Jak do wyzwania postawionego przez Unię Europejską podejdą producenci opakowań? Już w tej chwili można wskazać szereg działań podejmowanych przez przedsiębiorstwa, których celem jest zmniejszanie szkodliwości środowiskowej związanej z prowadzoną działalnością.
Według raportu Europejskiej Federacji Opakowań Szklanych (FEVE), w Polsce recyklingowi poddawanych jest 57 proc. szklanych butelek i słojów, podczas gdy średnia unijna wynosi 74 proc., co oznacza, że ponad 11,6 mln ton opakowań szklanych trafia do przetworzenia i ponownego obiegu, wracając na rynek w postaci nowych produktów.
Źródło: Wojciech Kochański, Ekspert ds. sektora opakowań, DNB Bank Polska S.A.
Foto: Pixabay
