Branża piwowarska pozostaje istotnym ogniwem polskiej gospodarki mimo wyzwań, z którymi się mierzy. W 2024 r. browary wygenerowały prawie 3 % całkowitych przychodów budżetowych oraz 20,5 mld zł wartości dodanej. Zatrudnienie generowane przez branżę wyniosło 85 tys. miejsc pracy, których przyszłość zależy od dalszej kondycji browarów. Między innymi takie wnioski płyną z najnowszego raportu „Branża piwowarska w Polsce. Wpływ na polską gospodarkę” przygotowanego przez Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych (CASE).
W 2024 r. browary uwarzyły 34,6 mln hl piwa, podczas gdy pięć lat wcześniej w 2019 r. – 39,7 mln hl. Spadek podaży jest odpowiedzią na malejący popyt. Wysoka inflacja oraz zmieniające się preferencje konsumenckie skłaniają nabywców do ograniczania wydatków na napoje alkoholowe. Jak zauważają autorzy raportu: „Jednym z głównych wyzwań dla producentów pozostają rosnące koszty działalności, wynikające z wyższych cen surowców i energii. Wzrost kosztów w branży piwowarskiej jest szybszy niż w przypadku innych producentów napojów alkoholowych.”
Browarnictwo ważne dla polskiej gospodarki
Branża piwowarska jest ważnym elementem sektora produkcji rolno-spożywczej. Warzenie i sprzedaż piwa wygenerowały w 2024 r. 18 mld zł wpływów do budżetu państwa, głównie z tytułu VAT, akcyzy, CIT i PIT. Wysokość samej akcyzy zapłaconej przez branżę to 3,58 mld zł.
Dzięki swojej bezpośredniej działalności oraz poprzez oddziaływanie na popyt i podaż w innych sektorach gospodarki, branża piwowarska generuje ponad 85 tys. pełnoetatowych miejsc pracy. To właśnie zatrudnienie jest jednym z tych obszarów, w których widoczny jest związek produkcji piwa z funkcjonowaniem innych sektorów gospodarki, takich jak rolnictwo, handel, horeca, usługi biznesowe, transport i magazynowanie. Jak podkreśla Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny Związku Browary Polskie: „Jedno miejsce pracy w browarze generuje ok. dziesięciu miejsc pracy w sektorach powiązanych. Zdecydowana większość zakupów surowców i usług związanych z piwowarstwem realizowana jest w Polsce i wspiera polskich przedsiębiorców.”
Warząc piwo, dokonując zakupów, a także wypłacając wynagrodzenia, branża wytwarza tzw. wartość dodaną, czyli najważniejszą składową PKB. W 2024 r. osiągnęła ona poziom ponad 20,5 mld zł (0,56% PKB). To o 2 mld zł więcej niż w roku 2020.
Przyszłość polskiego piwowarstwa
W raporcie czytamy, że nadwyżka mocy produkcyjnych w największych browarach przekroczyła w 2024 r. 10 mln hl. Zwiększająca się dysproporcja między produkcją a mocami produkcyjnymi sygnalizuje ryzyko utraty miejsc pracy, zarówno w browarach, jak i całym łańcuchu wartości branży.
Autorzy raportu dostrzegają też pozytywne sygnały, takie jak rosnąca rola eksportu polskiego piwa oraz rozwój segmentu piw bezalkoholowych. Ich sprzedaż wyniosła w 2024 r. prawie 2 mln hl, jednak nie są one w stanie w pełni zniwelować malejącego popytu na piwo alkoholowe.
Bartłomiej Morzycki nie kryje obaw o przyszłość branży: „Browary czekają kolejne wyzwania związane z kosztami środowiskowymi, np. w sferze gospodarki opakowaniowej, zmieniającą się niekorzystnie demografią i dalszym wzrostem kosztów produkcji. To wywiera presję na producentów. Kondycja rynku zależeć będzie także od decyzji w sferze regulacyjnej – im więcej nadregulacji, zakazów, wyższych kosztów i rosnących podatków, tym silniejszy będzie spadek produkcji ze wszystkimi jego konsekwencjami dla dostawców, kooperantów i oczywiście samej branży. Mam nadzieję, że znaczenie gospodarcze polskiego piwowarstwa będzie elementem branym pod uwagę we wszelkich decyzjach dot. polityki alkoholowej i podatkowej państwa.”
Raport „Branża piwowarska w Polsce. Wpływ na polską gospodarkę. Edycja 2025” przygotowany został przez Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych (CASE), na zlecenie Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie. Zaprezentowany został 10 lipca 2025 r. na konferencji w Centrum Prasowym PAP w Warszawie przez współautora Andrzeja Robaszewskiego, dyrektora naukowego ds. polityki fiskalnej i zrównoważonego rozwoju w CASE.
oprac.: K. Walkowiak
