W dniu 7 marca 2022 roku weszła w życie nowa ustawa o wyrobach winiarskich z dnia 2 grudnia 2021 roku. Celem jej implementacji do porządku prawnego miało być przede wszystkim wprowadzenie rozwiązań ułatwiających prowadzenie działalności gospodarczej przez producentów wina, uproszczenie dokumentacji oraz wpisu do rejestru działalności regulowanej. Nowe przepisy mają stanowić odpowiedź na zmiany dotykające rynek wina w Polsce i Europie.
Wśród najważniejszych, pod względem prawnym, zmian należy przywołać z pewnością ujednolicenie przepisów dotyczących wymogów produkcyjnych i znakowania fermentowanych napojów winiarskich (ustawa w art. 2 i 3 wprowadza szereg szczegółowych definicji w tym zakresie, a w art. 5 kategorie fermentowanych napojów winiarskich), określenie oraz uproszczenie zasad wpisu do rejestrów przedsiębiorców wyrobów winiarskich, utworzenie elektronicznego obiegu dokumentów pomiędzy określonymi w ustawie instytucjami kontrolnymi czy uproszczenie certyfikacji wina odmianowego i wina rocznikowego.
Ujednolicone zasady wpisu przedsiębiorców do rejestru działalności regulowanej zawarto w rozdziale 3 ustawy. Wskazuje on obowiązki, które realizować musi przedsiębiorca i wymogi, które musi spełnić, aby uzyskać wpis. Ma on odbywać się na podstawie wniosku złożonego na formularzu udostępnionym na stronie Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Zostaje on dokonany w terminie 7 dni od dnia złożenia stosownego wniosku przez przedsiębiorcę. Jeżeli Dyrektor Generalny KOWR nie dokona wpisu przedsiębiorcy do rejestru w tym terminie, a od dnia wpływu wniosku upłynęło 14 dni, a jednocześnie przedsiębiorca nie był wzywany do uzupełnienia braków, może on rozpocząć działalność gospodarczą jedynie po uprzednim zawiadomieniu o tym Dyrektora Generalnego KOWR na piśmie. Ustawa reguluje także takie kwestie jak m. in. tryb postępowania w razie śmierci, rozwiązania albo przekształcenia przedsiębiorcy wpisanego do rejestru, czy warunki ponownego wpisu do rejestru po wydaniu decyzji o zakazie wykonywania działalności.
Przepisy ustawy określają również wymagania dotyczące prowadzenia ewidencji winnic. Wpis do ewidencji będzie odbywał się na wniosek plantatora winorośli złożony na formularzu. Informacje zawarte w ewidencji mają być publikowane na stronie internetowej KOWR. Zarówno ewidencja, jak i rejestr przedsiębiorców, o którym mowa powyżej, będą prowadzone w systemie informatycznym i umożliwią dostęp do nich instytucjom kontrolnym, ale także np. producentom wina, poszukujących informacji o uprawach krajowych.
Ustawa powierza KOWR szereg innych działań, w tym w szczególności gromadzenie informacji na temat producentów wina, zbieranie danych dotyczących zbiorów winogron do wyrobu wina, produkcji wina oraz zapasów wina, nadawanie kodu podmiotom butelkującym wina, producentom, importerom oraz dostawcom wpisanym do rejestru, o którym mowa powyżej, przetwarzanie powyższych danych oraz ich udostępnianie instytucjom kontrolnym.
W ustawie określona została także organizacja rynku wina, m.in. poprzez ustalenie kompetencji i uprawnień organów kontrolnych takich jak: Wojewódzki Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Wojewódzki Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Minister właściwy do spraw rynków rolnych (Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi). Nowa regulacja to efekt konieczności dostosowania prawodawstwa krajowego do aktualnych wymogów Unii Europejskiej.
Autor: Tomasz Lisewski, Radca Prawny, Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Lisewski