Jedna z Fundacji Salling, do której należy Grupa Salling, od 30 lat prowadząca w Polsce sieć sklepów Netto, oraz Fundusz Badawczy Uniwersytetu w Aarhus wspierają duńsko-polską współpracę archeologiczną w średniowiecznej osadzie znajdującej się na terenie dzisiejszej wyspy Wolin – legendarnym Jomsborgu. Naukowcy z Aarhus i Wolina przeprowadzą tam w latach 2025-2027 kompleksowe badania archeologiczne.
Projekt obejmuje wykopaliska w porcie wikińskim, które pozwolą zbadać wspólne dziedzictwo historii obu narodów. Prace będą prowadzone przez trzy sezony, a ich rezultaty zostaną zaprezentowane na wystawach muzealnych, podczas zwiedzania z przewodnikiem, a także w mediach. W projekt zaangażowani będą również studenci z obu krajów.
Królewska wizyta początkiem współpracy
Współpraca została zainicjowana podczas wizyty Króla Fryderyka X w Polsce w styczniu 2024 roku. Wtedy to Uniwersytet w Aarhus i Muzeum Moesgaard podpisały umowę z Instytutem Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Gminą Wolin oraz Stowarzyszeniem Centrum Słowian i Wikingów “Wolin-Jomsborg-Vineta”. Wolin, podobnie jak Aarhus, był jednym z największych portów handlowych nad Bałtykiem w IX-XII wieku i odegrał istotną rolę w kształtowaniu historii regionu.
“Dzięki wykopaliskom w Wolinie odkryjemy nowe ślady dokumentujące niezwykłe słowiańsko-skandynawskie dziedzictwo Wolina” – mówi kierownik projektu, profesor Søren Michael Sindbæk z Uniwersytetu w Aarhus. “Współpraca najważniejszych ośrodków badań nad okresem wikingów w Danii i Polsce pozwoli na nowe spojrzenie na historię kulturową Europy Północnej”- dodaje.
Dr Wojciech Filipowiak z Polskiej Akademii Nauk, który pokieruje wykopaliskami w Wolinie, wskazuje na wyjątkowy potencjał tego miejsca. To jedno z największych badań archeologicznych w regionie Morza Bałtyckiego, gdzie można spodziewać się znalezisk od pozostałości statków po przedmioty codziennego użytku i towary handlowe.
Zaangażowanie społeczne Fundacji Salling w Polsce
Fundacja Salling, która wspiera projekt, tylko od 2012 r. przekazała ponad 2,3 miliarda DKK (1,29 mld PLN) na projekty i inicjatywy w obrębie m.in. sztuki i kultury, sportu, edukacji, badań czy innych celów charytatywnych. Ze środków Fundacji Salling został sfinansowany program “Sąsiedzka Pomoc”, które realizowało Netto w Polsce, przekazując ponad 2 mln DKK (1,1 mln PLN) na wsparcie lokalnych inicjatyw pomocowych dla uchodźców z Ukrainy, którzy trafili do Polski tuż po wybuchu wojny w swoim kraju.
„Jesteśmy bardzo szczęśliwi, że możemy wspierać ten wizjonerski projekt, który bada wspólną historię Wikingów Aarhus i Wolina. To wyjątkowa okazja, aby wzmocnić więzi kulturowe między Danią a Polską, które jako właściciel Grupy Salling z 667 sklepami Netto w Polsce niezwykle cenimy. Cieszymy się na możliwość przyczynienia się do zwiększenia świadomości naszego wspólnego dziedzictwa i bliskich powiązań, które istnieją między naszymi krajami” – mówi Anders Hagh, przewodniczący rady fundacji Merchant Ferdinand Salling’s Memorial Fund.
Fundacja Salling przekazuje 2,18 mln DKK (1,22 mln PLN) na rzecz projektu archeologicznego na wyspie Wolin
Projekt otrzymał także wsparcie w wysokości 3 milionów DKK (1,68 mln PLN) w ramach instrumentu AUFF NOVA z Funduszu Badawczego Uniwersytetu w Aarhus. “Ta współpraca pozwoli lepiej zrozumieć historię epoki wikingów i relacje między Skandynawami a Słowianami” – zauważa dyrektor generalny funduszu, Jørgen Lang.
Profesor Marian Rębkowski, dyrektor Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, podkreśla szerszy wymiar projektu. Wolin, będący według przekazów siedzibą twierdzy Jomsborg i miejscem śmierci duńskiego króla Haralda Sinozębego około 987 roku, może dostarczyć przełomowych odkryć dla badań nad wczesnym średniowieczem w rejonie Morza Bałtyckiego.
źródło: Netto
oprac.: K. Walkowiak
