W ramach Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW), we współpracy z Komisją Europejską – Dyrekcją Generalną ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich (DG AGRI), 17 czerwca 2025 r. zorganizowało konferencję pn. „Oznaczenia geograficzne win. Możliwości ochrony nazw”.
“Oznaczenia geograficzne odgrywają kluczową rolę w promowaniu lokalnych i tradycyjnych produktów. To dzięki nim producenci mogą nie tylko chronić unikalny charakter swoich produktów, ale także skutecznie konkurować na rynku, nie poprzez masowość, ale poprzez jakość, unikalność i autentyczność. To właśnie te cechy, które są mocno powiązane z miejscem pochodzenia, stanowią o ich atrakcyjności” – powiedział Stefan Krajewski, sekretarz stanu w ministerstwie rolnictwa i rozwoju wsi, witając uczestników spotkania.
Wtorkowe spotkanie było okazją do rozmów o wadze oznaczeń geograficznych w sektorze wina oraz sposobach ich rejestracji w Unii Europejskiej. W konferencji udział wzięli eksperci, którzy przedstawili praktyczne informacje dotyczące rejestracji, przygotowania dokumentacji i wymagań związanych z ochroną nazw win.
Co daje rejestracja nazwy wina w UE?
Rejestracja oznaczenia geograficznego to:
- możliwość umieszczania na etykiecie dokładnych informacji o pochodzeniu produktu,
- wzmocnienie pozycji rynkowej wina,
- prawna ochrona nazwy przed nieuprawnionym użyciem,
- wzrost konkurencyjności producenta.
Unijne oznaczenia geograficzne stanowią 6,8 % sprzedaży w sektorze żywności i napojów oraz 15 % unijnego eksportu żywności i napojów do państw trzecich. Ekonomiczne znaczenie oznaczeń geograficznych jest niepodważalne a znaczenie kulturowe jest nie do przecenienia.
Polskie produkty z oznaczeniami – przykłady dobrej praktyki
W UE chronionych jest obecnie ponad 3,5 tys. oznaczeń geograficznych, w tym 49 zarejestrowanych polskich nazw produktów, a kolejne czekają na rejestrację w Komisji Europejskiej.
Uczestnicy konferencji mieli okazję spróbować produktów już objętych ochroną geograficzną – takich jak jabłko grójeckie, oscypek, rogal świętomarciński czy cebularz lubelski. Przykłady te pokazują, jak rejestracja wpływa na budowę silnej, rozpoznawalnej marki.
Warto wspomnieć, że jabłko – jeden z najbardziej rozpoznawalnych polskich produktów rolnych – zostało wybrane jako symbol polskiej prezydencji w Radzie UE.
Dlaczego oznaczenia geograficzne są ważne?
System oznaczeń geograficznych stanowi jeden z fundamentów unijnej polityki rolnej. Jego celem jest nie tylko promocja wysokiej jakości produktów, ale także ochrona dziedzictwa kulturowego i różnorodności kulinarnej Europy. Dla Polski to również szansa na budowanie silnej marki narodowej w sektorze winiarskim.
Obecnie Polska nie posiada żadnej zarejestrowanej w UE nazwy wina objętej ochroną geograficzną, jednak jak podkreślono podczas konferencji – sytuacja ta może się wkrótce zmienić.
źródło: PAP
oprac.: K. Walkowiak
