Polski Instytut Ekonomiczny: Odsezonowany odczyt Miesięcznego Indeksu Koniunktury (MIK) PIE wyniósł w lutym 102,0 pkt., co oznacza przewagę nastrojów pozytywnych wśród przedsiębiorców. Tegoroczny lutowy MIK jest o 1,6 pkt. wyższy od odczytu w tym samym miesiącu rok wcześniej (100,4 pkt.). Do wynagrodzeń, zatrudnienia i płynności finansowej, ocenianych powyżej poziomu neutralnego przez szereg poprzednich odczytów dołączyły moce produkcyjne. Wartość sprzedaży i nowe zamówienia są jeszcze poniżej poziomu 100 pkt. ale ze wzrostem m/m.
– Wyniki różnych badań z ostatnich kwartałów świadczą o tym, że przedsiębiorcy mają problem ze zidentyfikowaniem stanu koniunktury, a w każdym badaniu widać dwie tendencje. W III kwartale 2023 r., gdy aktywność gospodarcza odbijała, przedsiębiorstwa raportowały obawy o spowolnienie i pogorszenie sentymentu. Natomiast w IV kwartale wzrostowi optymizmu towarzyszyły słabsze wyniki gospodarcze. Te wydarzenia pokazują, że wśród przedsiębiorców wciąż jest duża niepewność co do przyszłego stanu koniunktury i jest to druga spośród najczęściej raportowanych barier w rozwoju firm. Niemniej bieżące dane MIK pozwalają na lekki optymizm – wynik przekraczający poziom neutralny, czyli powyżej 100 pkt., dotychczas zwykle przypadał na okres szybkiego wzrostu, który sięgał nawet 4 proc. r/r – komentuje dr Jakub Rybacki, kierownik zespołu makroekonomii PIE.
Zbyt małe moce produkcyjne i chęć zatrudniania nowych pracowników
Odsezonowane dane MIK wskazują, że dwa komponenty, które składają się na Miesięczny Indeks Koniunktury, są powyżej poziomu neutralnego i dodatkowo wzrosły w porównaniu z poprzednim odczytem. Należą do nich: zatrudnienie (106,4 pkt.; wzrost o 1,6 pkt. m/m i o 3,9 pkt r/r) oraz moce produkcyjne (101,7 pkt.; wzrost o 9,9 pkt. m/m i o 0,8 pkt. m/m).
Kolejne dwa komponenty, które w lutowym odczycie są powyżej poziomu neutralnego, ale odnotowały spadki, to wynagrodzenia (112,5 pkt.; spadek o 14,2 pkt. m/m i o 4,1 pkt. r/r) oraz płynność finansowa (114,8 pkt.; spadek o 3,7 pkt. m/m i o 3,0 pkt. r/r). Komponent wynagrodzenia utrzymuje się powyżej 100,0 pkt. od lutego 2021 r., a płynność finansowa w zasadzie przez cały okres badania, co potwierdza, że firmy, mimo rosnących kosztów, dużej dynamiki i niepewności zdarzeń gospodarczych, są w stosunkowo dobrej kondycji finansowej.
Pozytywna ocena płynności finansowej przedsiębiorstw nie przekłada się na ich inwestycje. Lutowy odczyt komponentu inwestycji wzrósł o 0,9 pkt. m/m do poziomu 84,3 pkt., ale od 2021 r. pozostaje poniżej poziomu neutralnego. Z kolei lutowy odczyt jest drugim z kolei, gdzie odnotowaliśmy poprawę wskaźników wartości sprzedaży oraz nowych zamówień, ale ciągle ich wartości pozostają poniżej poziomu neutralnego.
– Argumentów przemawiających za odbiciem gospodarczym dostarcza też struktura poszczególnych komponentów. Przede wszystkim obserwujemy poprawę wszystkich wskaźników opisujących bieżącą aktywność. Lepsze są zarówno oceny sprzedaży, jak i portfela zamówień czy wykorzystania mocy produkcyjnych. Ponownie więcej firm zaczyna tworzyć plany inwestycyjne. Co więcej, odbicie aktywności dociera także do firm małych i mikroprzedsiębiorstw. Taka sytuacja nierozerwalnie wiąże się z przyśpieszaniem tempa wzrostu PKB – spodziewamy się, że już w I kwartale przekroczymy barierę 2% wzrostu – podkreśla Jakub Rybacki.
Koszty pracownicze nadal główną barierą w prowadzeniu działalności
W lutym, podobnie jak miesiąc wcześniej, główną barierą utrudniającą działalność firmom były rosnące koszty pracownicze (69 proc. wskazań; spadek o 1 pkt. proc m/m). Firmy budowlane częściej niż inne wymieniały ją jako największą trudność w prowadzeniu działalności gospodarczej (74 proc.).
Na kolejnym miejscu wśród barier znalazła się niepewność sytuacji gospodarczej (59 proc.; wzrost o 3 pkt. proc. m/m). Na tę barierę najczęściej wskazywali przedstawiciele branży TSL. Natomiast ceny energii utrudniały działalność przede wszystkim firmom produkcyjnym (66 proc.), a niedostępność produktów produkcyjnym (24 proc.), handlowym (23 proc.) i budowlanym (23 proc.).
Zapytaliśmy też przedsiębiorców jak ich zdaniem zmieni się ogólna sytuacja gospodarcza w kraju, a jak w ich firmie w najbliższych trzech miesiącach. Najbardziej optymistycznie przyszłość widzą firmy średnie. Blisko 40 proc. z nich spodziewa się poprawy sytuacji w firmie, a ponad jedna czwarta – poprawy sytuacji gospodarczej kraju. Również 34 proc. dużych firmy liczy na polepszenie swej sytuacji, ale jednocześnie tylko 16 proc. dużych firm liczy na poprawę sytuacji w kraju.
***
Nota metodologiczna
Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) jest narzędziem badającym nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce opracowanym przez Polski Instytut Ekonomiczny. MIK powstaje co miesiąc na podstawie pomiarów dokonanych w siedmiu kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa. Poziomy liczbowe MIK obliczamy na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych. Poziomy MIK przyjmują wartości z przedziału <0;200>, a punkt odniesienia wskaźnika stanowi odczyt 100, który jest poziomem neutralnym. Prezentowane dane są odsezonowane za pomocą dekompozycji i korekcji sezonowej metodą Census X-11.
