Miesięczny Indeksy Koniunktury (MIK) przygotowany przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) spadł w kwietniu br. o 0,8 pkt. do poziomu 100,3 pkt., ale nadal oznacza przewagę nastrojów pozytywnych wśród przedsiębiorców. Obecny MIK jest o 6,0 pkt. wyższy niż ubiegłoroczny odczyt kwietniowy (94,3 pkt.). Wskaźniki dotyczące zatrudnienia, wynagrodzenia i płynności finansowej, tak jak miesiąc temu, osiągnęły poziomy powyżej neutralnego (100 pkt.). Najniżej ocenianym komponentem MIK kolejny już miesiąc są inwestycje. Pozytywne nastroje przeważają w średnich i dużych firmach oraz w przedsiębiorstwach produkcyjnych i usługowych.
„Nastroje przedsiębiorców utrzymują się od początku roku na stabilnym poziomie wskazującym na lekką przewagę nastrojów pozytywnych. Jednocześnie zmniejsza się przewaga firm oczekujących poprawy swojej sytuacji nad spodziewającymi się jej pogorszenia. Mimo spadku bieżącej wartości, w niektórych branżach (usługi, handel) więcej firm dostrzega wzrost liczby nowych zamówień niż ich spadek. W połączeniu z dobrą płynnością finansową sprawia to, że firmy nie muszą zwalniać pracowników lub drastycznie obniżać wynagrodzeń. Część firm planuje nawet podwyżki płac, choć jest ich znacznie mniej niż w poprzednich miesiącach tego roku.” – komentuje dr Anna Szymańska z Zespołu Foresightu Gospodarczego PIE.
Płynność finansowa z najwyższą odnotowaną wartością od ponad roku
W kwietniowym odczycie MIK, odsezonowane wartości trzech z siedmiu komponentów znajdują się powyżej poziomu neutralnego – zatrudnienie, wynagrodzenie oraz płynność finansowa. Nieznacznie spadły wartości zatrudnienia (103,5 pkt., spadek o 1,1 pkt. m/m) oraz wynagrodzenia (116,8 pkt., spadek o 0,8 pkt. m/m). Mimo rosnących kosztów zatrudnienia, nadal więcej firm zamierza zatrudnić, niż zwolnić pracowników, choć różnica w tym zakresie jest coraz mniejsza w poszczególnych miesiącach. Natomiast komponent płynność finansowa wzrósł o 4,2 pkt. m/m do poziomu 125,7 pkt. Jest to najwyższa wartość odnotowana od marca 2023 r. (127,9 pkt.). Firmy, mimo rosnących kosztów działalności gospodarczej, dużej dynamiki i niepewności zdarzeń gospodarczych, są w stosunkowo dobrej kondycji finansowej.
Wśród komponentów, które znalazły się poniżej poziomu neutralnego, nieznacznie spadły wskaźniki wartości sprzedaży (92,6 pkt., spadek o 1,3 pkt. m/m) oraz mocy produkcyjnych (99,2 pkt., spadek o 2,1 pkt. m/m). Niepokojący jest kwietniowy odczyt komponentu inwestycje, którego wartość spadła o 9,2 pkt. m/m do poziomu 69,4 pkt. Jest to najniższy odczyt od listopada 2022 r. (66,8 pkt.). Jedynym komponentem, który wzrósł m/m jest liczba nowych zamówień (93,6 pkt., wzrost o 3,5 pkt. m/m) i jest to dobry prognostyk dla wzrostu wartości sprzedaży w firmach w przyszłości.
Najlepsze nastroje w produkcji, usługach i handlu oraz w średnich i dużych firmach
W kwietniowym pomiarze MIK pozytywne nastroje przeważają w średnich i dużych firmach (odpowiednio 119,9 pkt., spadek o 7,8 pkt. m/m i 100,4 pkt., wzrost o 13,7 pkt. m/m). Mikro i małe przedsiębiorstwa charakteryzują się przewagą nastrojów negatywnych (odpowiednio 89,7 pkt., spadek o 5,9 proc. m/m i 98,6 pkt., wzrost o 1,2 pkt. m/m)
Najnowszy MIK pokazuje poprawę nastrojów w przedsiębiorstwach produkcyjnych (107,1 pkt.) oraz usługowych (100,2 pkt.). Nastroje pozytywne przeważają również w handlu (101,8 pkt.), ale wskaźnik obniżył się w tym sektorze o 7,6 pkt. m/m. Natomiast w budownictwie (96,7 pkt., spadek o 5,8 pkt. m/m) oraz branży TSL (99,4 pkt., wzrost o 5,1 pkt.) przeważają nastroje negatywne.
W przedsiębiorstwach handlowych co trzecia firma odnotowała wzrost wartości sprzedaży, ale tylko co piąta wzrost liczby nowych zamówień. Pogorszenie nastrojów w budownictwie związane jest głównie ze spadkiem wartości sprzedaży notowanym wśród 25 proc. firm oraz z przewagą firm nieinwestujących nad inwestującymi. W branży TSL, mimo poprawy wskaźnika MIK, nadal przeważają nastroje negatywne, ponieważ w znacznej części firm z tego sektora obserwujemy mniejszą liczbę nowych zamówień, zbyt duże moce produkcyjne oraz brak inwestycji.
Koszty pracownicze nadal, ale w mniejszym stopniu, utrudniają działalność firmom
W kwietniu główną barierą utrudniającą działalność firmom nadal były koszty pracownicze (67 proc., spadek o 2 pkt. proc. m/m). Na kolejnych miejscach znalazły się niepewność sytuacji gospodarczej (55 proc., spadek o 1 pkt. proc. m/m) oraz rosnące ceny energii (53 proc., spadek o 3 pkt. proc. m/m).
W stosunku do marca nieznacznie zmniejszył się udział przedsiębiorstw narzekających na niedostępność pracowników (44 proc., spadek o 1 pkt. proc. m/m), rosnące zatory płatnicze (44 proc., spadek o 2 pkt. proc. m/m) i niedostępność produktów (18 proc., spadek o 1 pkt. proc. m/m). Natomiast na takim samym poziomie utrzymał się udział firm skarżących się na rosnące koszty finansowania (27 proc.).
***
Nota metodologiczna
Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) jest narzędziem badającym nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce opracowanym przez Polski Instytut Ekonomiczny. MIK powstaje co miesiąc na podstawie pomiarów dokonanych w siedmiu kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa. Poziomy liczbowe MIK obliczamy na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych. Poziomy MIK przyjmują wartości z przedziału <0;200>, a punkt odniesienia wskaźnika stanowi odczyt 100, który jest poziomem neutralnym. Prezentowane dane są odsezonowane za pomocą dekompozycji i korekcji sezonowej metodą Census X-11.
źródło: Polski Instytut Ekonomiczny
oprac: red.
