Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) przygotowany przez Polski Instytut Ekonomiczny (PIE) spadł w czerwcu o 1,7 pkt. do poziomu 99,5 pkt. i po raz pierwszy w tym roku jest nieznacznie poniżej poziomu neutralnego (100,0 pkt.). Indeks ma najniższą wartość w tegorocznym badaniu, ale jest o 5,3 pkt. wyższy od ubiegłorocznego odczytu czerwcowego (94,2 pkt.). O spadku wartości MIK poniżej poziomu neutralnego w czerwcowym odczycie zadecydowała głównie przewaga negatywnych ocen przedsiębiorców dla komponentów: inwestycje oraz wartość sprzedaży. Natomiast dzięki wzrostowi wskaźnika płynności finansowej, pozytywne nastroje przeważają wśród dużych i średnich przedsiębiorstw.
„W czerwcowym odczycie wartość MIK spadła nieznacznie poniżej poziomu neutralnego. Jest niższa w porównaniu do poprzedniego miesiąca, ale wyższa niż czerwcowy odczyt z ubiegłego roku, który dość jednoznacznie wskazywał na przewagę negatywnych nastrojów wśród przedsiębiorców. O czerwcowym spadku wartości MIK zadecydowała przede wszystkim przewaga negatywnych ocen przedsiębiorców dotyczących inwestycji i wartości sprzedaży. Obserwujemy także spadek liczby nowych zamówień, co skutkuje większym udziałem firm z nadmiarem mocy produkcyjnych. Jednak przedsiębiorstwa dobrze oceniają swoją płynność finansową – aż 60 proc. firm wskazuje, że posiada środki finansowe pozwalające na funkcjonowanie powyżej 3 miesięcy. Dobra kondycja finansowa pozwala firmom planować zwiększenie zatrudnienia i wynagrodzeń, mimo że większość przedsiębiorstw nie przewiduje zmian w tych obszarach.” – komentuje Aleksandra Wejt-Knyżewska z Zespołu Foresightu Gospodarczego PIE.
Płynność finansowa z najwyższą odnotowaną wartością w tym roku
W czerwcowym odczycie MIK, wartości trzech z siedmiu komponentów znajdują się powyżej poziomu neutralnego – zatrudnienie, wynagrodzenie oraz płynność finansowa. Spadły jednak wartości dla zatrudnienia (104,1 pkt., spadek o 0,4 pkt. m/m) oraz wynagrodzeń (113,7 pkt., spadek o 3,8 pkt m/m). Wzrosła natomiast wartość dla płynności finansowej (126,7 pkt., wzrost o 5,3 pkt.) i jest to najwyższy odczyt w tym roku.
Firmy, mimo dużej niepewności zdarzeń gospodarczych, są w dobrej kondycji finansowej. Jednak nie przekłada się ona na wzrost inwestycji w firmach, komponent ten spadł o 8,6 pkt. do poziomu 66,1 pkt. i jest najniższy od listopada 2022 r. W czerwcowym odczycie znacząco spadł też wskaźnik wartości sprzedaży do poziomu 87,3 pkt. (spadek o 8 pkt. m/m) i osiągnął najniższą wartość w tym roku. Wśród komponentów MIK, które spadły w czerwcowym odczycie znajdują się także: nowe zamówienia (89,6 pkt., spadek o 4,0 pkt. m/m) oraz moce produkcyjne (97,5 pkt., spadek o 0,2 pkt.).
Poprawa nastrojów w budownictwie
Czerwcowy odczyt MIK wskazuje na przewagę nastrojów pozytywnych w produkcji, branży TSL oraz w budownictwie (odpowiednio 104,8 pkt., 100,9 pkt. i 100,6 pkt.). Nastrojom negatywnym w handlu (98,2 pkt.) i usługach (92,9 pkt.) towarzyszył spadek m/m wartości indeksu odpowiednio o 5,1 pkt. i 11,9 pkt. Wartości MIK dla produkcji oraz TSL również odnotowały spadek m/m (odpowiednio o 1,5 pkt. i 1,8 pkt.). Jedynie w budownictwie wartość odczytu wzrosła m/m o 5,2 pkt.
Poprawie wartości wskaźnika MIK w budownictwie towarzyszy wzrost wartości sprzedaży. Dość duży udział firm budowlanych wskazuje na zbyt małe moce produkcyjne, co przekłada się na plany zwiększenia poziomu zatrudnienia oraz wynagrodzeń pracowników. Spadek wartości MIK wśród przedsiębiorstw produkcyjnych wiąże się z przewagą firm z odczuwanym spadkiem wartości sprzedaży i liczby nowych zamówień.
Koszty pracownicze ciągle największą barierą w działalności firm
W czerwcu główną barierą utrudniającą działalność firmom nadal były koszty pracownicze (69 proc., wzrost o 1 pkt. proc. m/m). Na kolejnych miejscach znalazły się rosnące ceny energii (57 proc., bez zmian m/m) oraz niepewność sytuacji gospodarczej (56 proc., wzrost o 3 pkt. proc. m/m).
„Głównymi barierami w działalności firm są nadal koszty pracownicze, rosnące ceny energii oraz niepewność sytuacji gospodarczej. Te czynniki mogą wpływać na skłonność do gromadzenia kapitału i niechęć do inwestycji – dwie trzecie badanych przedsiębiorstw deklaruje brak inwestycji w aktywa materialne i niematerialne” – podkreśla Aleksandra Wejt-Knyżewska – „W kolejnych miesiącach, wraz z trwaniem sezonu letniego, można spodziewać się wzrostu aktywności w branży budowlanej i usługowej, w tym turystycznej. Obecnie największy optymizm panuje w branży budowlanej – co trzecie przedsiębiorstwo oczekuje poprawy sytuacji w najbliższych trzech miesiącach. Przyszłe nastroje w przedsiębiorstwach prawdopodobnie będą umiarkowanie optymistyczne, choć mogą pozostawać zróżnicowane w zależności od branży” – dodaje.
***
Nota metodologiczna
Miesięczny Indeks Koniunktury (MIK) jest narzędziem badającym nastroje gospodarcze przedsiębiorstw w Polsce opracowanym przez Polski Instytut Ekonomiczny. MIK powstaje co miesiąc na podstawie pomiarów dokonanych w siedmiu kluczowych obszarach działalności przedsiębiorstw: wartość sprzedaży, nowe zamówienia, zatrudnienie, wynagrodzenia, moce produkcyjne, wydatki inwestycyjne, sytuacja finansowa. Poziomy liczbowe MIK obliczamy na podstawie wyników badań ankietowych przeprowadzanych na reprezentatywnej próbie 500 przedsiębiorstw w czterech kategoriach wielkościowych i pięciu branżowych. Poziomy MIK przyjmują wartości z przedziału <0;200>, a punkt odniesienia wskaźnika stanowi odczyt 100, który jest poziomem neutralnym. Prezentowane dane są odsezonowane za pomocą dekompozycji i korekcji sezonowej metodą Census X-11.
źródło: PIE
oprac.: red.