Kontroli z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych może się spodziewać każdy płatnik składek, czyli pracodawcy oraz osoby fizyczne, które mają zawarte umowy cywilnoprawne, powodujące obowiązek ubezpieczeń społecznych.
Płatnicy składek zgodnie z art. 88 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych są zobowiązani:
udostępnić wszelkie dokumenty i inne nośniki informacji związane z zakresem kontroli (książkę kontroli, upoważnienia, protokoły kontroli, pozostałą dokumentację),
udostępnić do oględzin składniki majątku,
sporządzić i wydać kopie dokumentów związanych z zakresem kontroli,
zapewnić niezbędne warunki do przeprowadzenia czynności kontrolnych,
udzielać wyjaśnień,
przedstawić tłumaczenia dokumentacji sporządzonej w języku obcym na język polski.
Inspektorzy kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prowadząc kontrolę mają prawo badać czy płatnik składek:
w odpowiednich terminach zgłosił do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego wszystkie osoby, które powinien,
obliczył od prawidłowych podstaw wymiaru oraz w prawidłowych wysokościach wszystkie należne składki oraz je zadeklarował,
prawidłowo obliczył wysokość świadczeń z ubezpieczeń społecznych i udokumentował do nich prawo, wypłacił te świadczenia i prawidłowo jr rozliczył w poczet składek,
terminowo i bez błędów opracował wnioski o emerytury i renty,
rzetelnie wystawił zaświadczenia i zgłosił dane do celów ubezpieczeniowych.
Na proces kontroli składają się:
doręczenie zawiadomienia o zamiarze wszczęcia kontroli,
doręczenie upoważnienia do przeprowadzenia kontroli,
zapewnienie warunków do przeprowadzenia czynności kontrolnych,
czas trwania kontroli,
zakończenie czynności kontrolnych,
środki odwoławcze.
Źródło: IAR
