Ile warzyw spożywają Polacy, a ile zalecają instytucje zajmujące się żywieniem? Jak komponować posiłki, by realizować te zalecenia? Dlaczego warto jeść warzywa?
W opublikowanej w 2016 r. Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej warzywa wraz z owocami zostały umiejscowione w jej dolnej części. Jest to jasny sygnał, że powinny być one podstawą naszej diety.
Szczegółowe zalecenia Instytutu Żywności i Żywienia w zakresie spożywania warzyw i owoców mówią, że powinny pojawiać się one w diecie jak najczęściej i w jak największej ilości, stanowiąc co najmniej połowę tego, co jemy. Każdego dnia powinniśmy zjadać minimum 5 porcji warzyw i owoców, w proporcji ¾ warzyw i ¼ owoców. Zalecana dzienna ilość warzyw do spożycia wynosi minimum 400 g. Ponadto każda większa ilość warzyw lub ich porcji, które będziemy spożywać, skutkuje dalszymi korzyściami dla zdrowia i zwiększa ich działanie prozdrowotne.
Także Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca spożywanie warzyw i owoców 5 razy dziennie (minimum 400 g dziennie). Co ważne, w tym wypadku do warzyw nie zaliczamy ziemniaków ani innych bulw, które zawierają duże ilości skrobi, np. bataty/słodkie ziemniaki czy maniok.
Warzywa są źródłem wielu składników niezwykle cennych dla ludzkiego organizmu, w tym witamin, składników mineralnych, substancji bioaktywnych oraz błonnika pokarmowego. Ich spożycie ma zatem istotny wpływ na nasze zdrowie. Oto przykłady warzyw, które m.in. powinno włączyć się do diety:
pomidor – jest bogatym źródłem witaminy C. Jeden pomidor o gramaturze ok. 200 g pokrywa aż 60% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. Pomidory dostarczają także potas.
papryka – czerwona papryka jest cennym źródłem β-karotenu, czyli prowitaminy A. Ponadto zawiera witaminy C, E oraz foliany.
marchewka – jest bogatym źródłem β-karotenu, będącego prowitaminą A oraz błonnika pokarmowego. Już 100 g marchewki (1 niezbyt duża sztuka) pokrywa zapotrzebowanie organizmu na witaminę A w 200%. Pomaga ona m.in. zachować zdrową skórę, dobry wzrok oraz wspomaga działanie układu odpornościowego.
kalafior – dostarcza niemałej dawki witaminy C, która przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia. Ponadto jest źródłem kwasu foliowego oraz witaminy K, która pozytywnie wpływa na prawidłowe krzepnięcie krwi.
brokuł – stanowi doskonałe źródło witaminy C oraz K. Zawiera również znaczącą ilość folianów, β-karotenu oraz potasu.
cukinia – cechuje się bardzo niską wartością energetyczną (tylko 15 kcal/100g), składa się w 95% z wody. Warzywo to uważane jest za „ekologiczne”, gdyż nie kumuluje metali ciężkich (w tym szczególnie kadmu) ani azotanów. Doskonale smakuje zarówno na surowo jak i po obróbce termicznej.
Foto: iStock.com
