Gouda nie bez powodu zajmuje tak ważne miejsce wśród najpopularniejszych serów holenderskich. To głównie za sprawą jej słonecznego koloru, przyjęła się nazwa ʺżółty serʺ w odniesieniu do wszystkich dojrzałych serów. Do jej najważniejszych kulinarnych walorów zaliczyć można z pewnością delikatny smak, subtelny zapach, kremową konsystencję i wszechstronność zastosowań. Nic dziwnego, że zdobyła szerokie uznanie wśród smakoszy na całym świecie.
Co stanowi o wyjątkowości Goudy?
Wywodzi się z okolic holenderskiego miasta Gouda – i jemu zawdzięcza swą nazwę. Jest wyjątkowym gatunkiem sera – do tego stopnia, że metoda jej wytwarzania w świecie serowarskim nazywana jest holenderską. Na czym ona polega? W produkcji stosowane są tu nieco niższe temperatury, a dodatkowo wypłukiwany jest nadmiar laktozy. Dzięki temu sery zyskują delikatny, lekko słodkawy smak. Pełne mleko, którego używa się w procesie produkcji, dodaje z kolei charakterystycznych, maślanych nut.
Gouda to ser półtwardy. Ma idealnie zrównoważoną konsystencję – jest na tyle miękka, że rozpływa się w ustach i na tyle twarda, by łatwo można było pokroić ją w plastry. Wyróżnia ją zwarty, jednolity miąższ.
Ze swojej ojczyzny – Holandii – gouda rozpoczęła kulinarną wędrówkę, zdobywając uznanie i popularność na wielką skalę. Nie każdy wie, że znalazła się również… w kosmosie. W 2011 r., holenderski astronauta André Kuipers, za zgodą NASA, zabrał w lot kosmiczy swój ulubiony ser – a była to właśnie dojrzała gouda.
Wyśmienita Gouda produkowana jest w Polsce, w zakładzie Hochland na Mazowszu. Powstaje z polskiego mleka, a idealnej grubości plastry, w których jest oferowana, pozwalają docenić w pełni jej znakomite walory smakowe. Ciekawą propozycją jest również Gouda Wędzona, której smak uzyskuje się poprzez wędzenie w dymie olchowo-bukowym.
Gouda, jak każdy żółty ser, dostarcza dużej dawki wapnia, w metabolizmie zwanego “osią życia”.
Z czym smakuje najlepiej?
Goudę określa się jako ser szczególnie „przyjazny” innym smakom – dlatego tak doskonale łączy się z mnóstwem produktów. Dzięki jej wyjątkowej delikatności, można do niej dopasować wiele różnorodnych składników. Warto zapamiętać, jakimi dysponuje walorami, by umiejętnie i kreatywnie wykorzystać ją w kuchni.
W Polsce zwykle kładziemy plaster Goudy na kanapki lub stosujemy ją do zapiekanek. Ale już w Holandii popularne jest podawanie jej z musztardą, cukrem lub syropem jabłkowym w przypadku dojrzałych odmian. Dzieci uwielbiają połączenie tego delikatnego sera z ketchupem, ale warto by spróbowały, jak świetnie smakuje z powidłami czy miodem. Ciekawym odkryciem może być starta na kanapkę z Goudą czekolada, która przyjemnie zaskoczy oryginalnym połączeniem.
Łagodny, wręcz maślany smak Goudy wspaniale uwydatnia się podczas zapiekania, a nie bez znaczenia jest tu też doskonała topliwość tego gatunku sera. Wykorzystując goudę, przygotujemy prosty i uniwersalny sos serowy – wystarczy zagotować nieco mleka, dodać masła i dosypywać tyle startego sera, aż sos osiągnie pożądaną gęstość. Będzie on idealnym dodatkiem do pieczonych warzyw, ale też pierogów, naleśników, racuchów czy wytrawnych gofrów. Taki sos można przygotować również na bazie goudy wędzonej. Podany z pierogami ruskimi lub pierogami z farszem z pieczarek, cukinii i brokułów – zmieni je w danie, które zaspokoi gusta nawet bardzo wymagających smakoszy. Sos będzie świetnie komponował się z daniami z białego mięsa, podbijając ich smakowe walory. A na wyjątkowe okazje, warto pokusić się o przygotowanie farszu ze startej Goudy, warzyw i kaszy do nadziewania piersi z kurczaka, indyka czy perliczki.
Gouda idealnie sprawdzi się do przygotowania smakowitych i wytwornych przekąsek. Plaster wędzonego sera wystarczy doprawić ostrą papryczką, czosnkiem i zamknąć między dwoma płatami ciasta francuskiego, a następnie usmażyć w głębokim tłuszczu lub po prostu na patelni. Gouda doskonale łączy się z owocami. Muffiny z kawałeczkami goudy i owoców (jabłek, bananów, rabarbaru, poziomek czy borówek amerykańskich) to intrygujące, ale wyjątkowo smaczne zestawienie! Ci, którzy lubią w kuchni wyrafinowane akcenty, mogą tu zastosować odmianę wędzoną.
Gouda poprzez swoją delikatność staje się świetnym dodatkiem do cydrów, domowych win owocowych, nalewek i tak popularnych obecnie piw kraftowych. Jej delikatny, kremowy smak dobrze wypadnie w nawet najostrzejszych zestawieniach i zamieni je w wyjątkowo przyjemny duet.
Bajgle z awokado, kiełkami i sosem orzechowym
- Bajgle, najlepiej z sezamem
- Plastry sera żółtego Gouda Hochland
- Świeża roszponka
- Awokado odmiany Haas
- Odrobina soku z cytryny lub limonki
- Garść ulubionych lub mieszanych kiełków, np lucerny lub rzodkiewki
- 3 łyżki masła orzechowego
- Kilka łyżek mleka roślinnego
- Sól i pieprz do smaku
Masło orzechowe wymieszać dokładnie z mlekiem, doprawić solą i pieprzem, ewentualnie sokiem z cytryny lub limonki. Bajgle przekroić, ułożyć na nich roszponkę, żółty ser, plasterki awokado skropione sokiem z cytryny oraz kiełki. Polać sosem orzechowym. Przykryć drugą połówką bajgla i podawać.
