Po świąteczno-noworocznej nieznacznej poprawie nastrojów, luty przyniósł chłodną weryfikację. Wskaźniki znów wyraźnie spadły, a prognozy na kolejne miesiące zapowiadają utrzymanie wyników mocno pod kreską. Badani oczekują m.in. kontynuacji wzrostów cen i pogorszenia sytuacji na rynku pracy. Takie dane płyną z najnowszego Barometru Nastrojów Konsumenckich opracowanego przez firmę GfK.
Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK, czyli syntetyczny wskaźnik ilustrujący aktualne nastroje Polaków w zakresie postaw konsumenckich, wyniósł w lutym 2023 r. -17,4 i tym samym spadł o 4 p.p. w stosunku do poprzedniego miesiąca. To przerwanie mikro-trendu z okresu listopad 2022 r. – styczeń 2023 r., w którym nastroje nieznacznie się poprawiały (choć wciąż utrzymywały się na rekordowo niskim poziomie).
W lutym zarejestrowano natomiast wzrost poziomu nastrojów konsumenckich dla średniej unijnej do poziomu -20,6 wobec -22,2 ze stycznia 2023 r. Poziom niezadowolenia nie jest zatem tak spolaryzowany, jak w ubiegłym miesiącu.
Według badań GfK w lutym 2023 r. Polacy określali swoją aktualną sytuację finansową jako gorszą w porównaniu ze styczniem (wskaźnik -22,8 wobec -19,4 ze stycznia 2023 r.). Również w przyszłość spoglądali bardziej krytycznie, niż jeszcze miesiąc temu (średni wskaźnik wyniósł -18,4 wobec -14,5 sprzed miesiąca). Połowa badanych spodziewa się, że kolejne miesiące przyniosą wzrost bezrobocia, jednak wynik ten jest niższy o prawie 3 p.p., niż w styczniu 2023 r. Równocześnie już 45,3 proc. jest zdania, że inflacja – wbrew zapowiedziom Rady Polityki Pieniężnej – utrzyma dwucyfrową dynamikę, a ceny towarów i usług będą rosnąć w tempie przekraczającym 10 procent.
– Już na dobre zostawaliśmy za sobą świąteczno-noworoczną atmosferę, która wnosiła nadzieję na lepsze jutro. W zwykłej codzienności jeszcze mocniej dostrzegamy dotykającą nas niepewność, wzrost cen w sklepach i rosnące wydatki na podstawowe opłaty. Nie oznacza to jednak, że całkiem wyhamowaliśmy konsumpcję. Na pewno jednak kupujemy inaczej. Częściej poszukujemy tańszych zamienników, sprawnie wychwytujemy promocje, a część mniej strategicznych wydatków przekładamy na przyszłość. O tym jak sytuacja w handlu i naszych zakupach będzie wyglądać w przyszłości z pewnością zdecyduje także sytuacja geopolityczna w regionie i dalsze rozstrzygnięcia związane z wojną w Ukrainie – mówi Artur Noga-Bogomilski, Head of Market Intelligence / Proxy w GfK.
W lutym 2023 r. ujemne nastroje konsumenckie dotyczyły wszystkich grup wiekowych analizowanych przez GfK. Najwyższy wynik odnotowano w grupie od 15 do 22 lat (-9,3), a najniższy wśród osób w wieku emerytalnym, gdzie wskaźnik osiągnął -24,2.
W przypadku podziału na płeć różnice pomiędzy kobietami i mężczyznami były większe niż w poprzednim miesiącu (różnica 5 jednostek w lutym 2023, wobec różnicy 2 jednostek w styczniu 2023), z wyższym wynikiem wśród mężczyzn.
W porównaniu z poprzednim miesiącem, zmniejszyła się dysproporcja w nastrojach w oparciu o poziom wykształcenia: najlepsze nastroje GfK odnotowało wśród konsumentów z wykształceniem podstawowym (-13), zaś najgorsze u osób z wykształceniem wyższym (-22,5). Pierwsza grupa, choć jednogłośnie wskazała w styczniu, że ich poziom komfortu finansowego nie zmieni się na przestrzeni następnych 12 miesięcy, w już w lutym zrewidowała swoje oczekiwania. Obecnie wskaźnik ten wynosi -9,8.
W lutym 2023 r. kluczowe składowe Barometru Nastrojów Konsumenckich kształtowały się następująco:
