Ostatnie 12 miesięcy, licząc od pierwszego odczytu po wyborach w październiku 2023, to okres, w którym nastroje konsumenckie Polaków pozostają na satysfakcjonującym poziomie. Pomimo niewielkiego spadku głównego wskaźnika w drugim półroczu, nadal sięga on poziomów porównywalnych do tych obserwowanych przed pandemią COVID.
Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK – An NIQ Company, czyli syntetyczny wskaźnik ilustrujący aktualne nastroje Polaków w zakresie postaw konsumenckich, w listopadzie 2024 r. wyniósł -1,2 pkt, co oznacza niewielki wzrost o 0,6 pkt m/m. Mimo wyniku „na minusie” nastroje Polaków pozostają na historycznie wysokim poziomie, osiągając rezultaty porównywalne do pomiaru sprzed roku – pierwszego po wyborach październikowych – i utrzymując się blisko wartości sprzed pandemii.
Mimo, że nastroje konsumenckie w większości państw UE są gorsze niż w Polsce, w ciągu ostatniego roku można było zaobserwować powolny trend wzrostowy. Jednak średni wskaźnik dla listopada br. spadł o 1,0 punkt, osiągając wartość -12,2. Należy jednak pamiętać, że taki jednorazowy odczyt nie musi oznaczać trwałego odwrócenia trendu wzrostowego.
Z danych GfK – An NIQ Company wynika, że w listopadzie br. pogorszyła się część wskaźników związanych z postrzeganiem przyszłej sytuacji finansowo-gospodarczej, zwłaszcza w kontekście oceny kondycji gospodarki kraju, ale w mniejszym stopniu również sytuacji finansowej własnych gospodarstw domowych. Częściowo zapewne jest to wynikiem pogarszającej się sytuacji geopolitycznej w najbliższym sąsiedztwie kraju. Z drugiej strony polscy konsumenci pozytywniej niż w październiku oceniają zmianę własnej pozycji materialnej w ciągu mijającego roku.
Należy podkreślić, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy, czyli od odczytu w listopadzie ’23, pierwszym po wyborach, które zmieniły scenę polityczną w kraju, indeks mieści się w wąskim przedziale pomiędzy -3,0 a +3,7, zatem relatywnie wysokim. Podobne poziomy indeks wśród polskich konsumentów osiągał jedynie w latach 2007-2008, przed globalnym kryzysem finansowym i 2016-2019 przed pandemią.
W najlepszych nastrojach konsumenckich niezmiennie znajdują się ludzie młodzi (od 15 do 29 lat), których optymizm winduje wskaźnik prawie na poziom +20. Dla porównania badani z najstarszych grup wiekowych 50-59 i powyżej 60 lat odnotowali średni wskaźnik nastrojów na poziomie sięgającym nieco poniżej -10.
– Długi, roczny już okres utrzymywania się relatywnie wysokiego poziomu nastrojów konsumenckich w Polsce nie powinien nikogo dziwić. Wskaźnik wzrostu wynagrodzeń przez cały ten czas znacznie wyprzedza poziom inflacji, a podobna sytuacja miała miejsce ostatnio podczas poprzedniego okresu dobrej energii konsumenckiej – w latach 2016-2019. Niewielka korekta, którą możemy zaobserwować w drugiej połowie roku, a która wepchnęła indeks nieco poniżej poziomu 0,0, wynika prawdopodobnie głównie z niepokojących informacji napływających do nas spoza kraju, przede wszystkim mam na myśli sytuację w Ukrainie. W najbliższym czasie zatem konsumenci mogą nieco mniej optymistycznie podchodzić do planowanych wydatków – mówi Michał Pawelczyk, project manager w GfK – an NIQ Company.
Informacje o badaniu
Badanie zrealizowano w dniach 4-10 października 2024 r. w ramach wielotematycznego badania omnibusowego e-Bus metodą CAWI (wspomaganych komputerowo wywiadów z respondentami z wykorzystaniem ankiety umieszczonej w Internecie) na kwotowej, reprezentatywnej przedmiotowo, ogólnopolskiej próbie n=1000 osób. Struktura respondentów została dobrana z zachowaniem rozkładu wybranych parametrów społeczno-demograficznych, które odzwierciedlają rozkład tych cech w populacji generalnej.
Barometr może przyjmować wartości od –100 do +100 i jest to saldo pomiędzy opiniami pozytywnymi a negatywnymi. Dodatnia wartość barometru wskazuje na to, iż w danej fali badania liczba konsumentów nastawionych optymistycznie przeważa nad liczbą konsumentów nastawionymi pesymistycznie. Wartość ujemna Barometru oznacza odwrócenie tej proporcji.
Barometr jest zagregowanym wskaźnikiem sporządzanym na zlecenie Komisji Europejskiej, wyliczanym od 1985 roku. Obecnie indeks obejmuje 27 krajów. Dane dla Polski pochodzą z badania GfK współfinansowanego przez Komisję Europejską.
źródło: GfK – an NIQ Company
oprac.: red.
