Zarządzanie firmą w niepewnych czasach jest wyjątkowo trudne, szczególnie, gdy w chaotyczny sposób wprowadzane są kolejne zmiany w prawie. Wiszący nad Polską kryzys gospodarczy oznacza walkę o przetrwanie małych i średnich przedsiębiorstw, często firm rodzinnych. To, co pomaga w przetrwaniu to unikalny sposób funkcjonowania, który stanowi przewagę nad innymi biznesami, szczególnie w obliczu kryzysu. Pomimo różnych problemów i wyzwań satysfakcja z prowadzenia biznesu jest wysoka – aż 77% właścicieli firm rodzinnych przyznaje, że jest zadowolonych ze swojej sytuacji zawodowej – tak wynika z badania[1] przeprowadzonego w ramach inicjatywy Urodzeni Przedsiębiorcy[2].
Wyzwania i problemy
Przedsiębiorcy rodzinni muszą się mierzyć z różnymi wyzwaniami, charakterystycznymi dla firm familijnych. Największy problem w prowadzeniu firmy rodzinnej, zdaniem ich właścicieli, może stanowić inne spojrzenie na strategię i rozwój przedsiębiorstwa wśród członków rodziny (19%), przekazanie kontroli nad firmą następnemu pokoleniu – sukcesja (17%), trudności wynikające z różnic pokoleniowych (11%), a także konflikty rodzinne (8%).
Ponadto, obecnie firmy muszą mierzyć się z natężeniem wyzwań – to nie tylko skutki wojny na Ukrainie i wyższe koszty prowadzenia działalności, ale także szybko zmieniające się przepisy. Wiele sklepów w branży spożywczej jest firmami rodzinnymi i to właśnie one w najbliższym czasie odczują skutki kolejnych zmian prawnych, wprowadzanych bez konsultacji i w zawrotnym tempie. Zgodnie z przedstawionym w tym roku projektem ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach ma wejść w życie nowy obowiązek dla sklepów. Każda placówka o tym charakterze działalności będzie musiała przyjmować nie tylko opakowania zwrotne, plastikowe itp., ale również opakowania szklane, niezależnie od miejsca ich sprzedaży. Nowy system kaucyjny to spore utrudnienie i wyzwanie – przedsiębiorcy zastanawiają się jak sprostać tym wymaganiom, w sytuacji, kiedy duża liczba sklepów nawet nie dysponuje odpowiednią przestrzenią do gromadzenia takich opakowań.
Sposób funkcjonowania, który pomaga przetrwać
W zmierzeniu się z długą listą wyzwań i przetrwaniu w czasach kryzysu pomaga unikalny dla firm rodzinnych sposób działania. Według wyników badania właściciele biznesów rodzinnych oceniają, że największe zalety i przewaga konkurencyjna takich firm to większa skłonność właścicieli do poświęceń na rzecz firmy (69%), większe zaufanie wobec pracowników z rodziny (42%), wspólne wartości (35%), a także szybkość w podejmowaniu decyzji (28%). To również dobra atmosfera w pracy (25%) oraz większa satysfakcja z sukcesu (blisko 23%) i gwarancja stabilności (14%). To bardzo ważne elementy, uławiające codzienną pracę. Aż 59% właścicieli firm rodzinnych uważa, że zaangażowanie innych członków rodziny w pracę pomaga w prowadzeniu biznesu.
Nie bez znaczenia w tym kontekście jest też sposób, jak na firmy rodzinne patrzą konsumenci, partnerzy biznesowi i potencjalni pracownicy. Zdaniem właścicieli tego typu przedsiębiorstw firmy rodzinne są postrzegane jako godne zaufania (blisko 57,5%), przyjazne ludziom (57%), jak również stabilne (43%) i atrakcyjne miejsce pracy (16%), posiadające plany rozwoju na przyszłość (blisko 14%). Taki wizerunek firm rodzinnych ułatwia prowadzenie biznesu i radzenie sobie z różnymi wyzwaniami.
– Z doświadczenia wiem, że dzięki unikalnemu sposobowi funkcjonowania i innemu postrzeganiu firm rodzinnych wiele wyzwań może być zdecydowanie łatwiejsze do przejścia. Jednak pomimo to firmy potrzebują dużego wsparcia, szczególnie w czasach kryzysu. To wyjątkowo trudny czas dla przedsiębiorców. Ponadto, kluczowe i niezwykle potrzebne jest zrozumienie ze strony państwa. Bez tego firmy stoją przed pytaniem czy dadzą poradzą sobie z kolejnymi szybko wprowadzanymi zmianami. – mówi Robert Rękas, prezes Zarządu Lewiatan Holding, inicjatora Urodzonych Przedsiębiorców.
[1] Badanie przeprowadzone w 2022 roku wśród przedsiębiorców firm rodzinnych Lewiatan.
[2] Celem inicjatywy Urodzeni Przedsiębiorcy jest promowanie polskiej przedsiębiorczości oraz wspieranie przedsiębiorców w wyzwaniach z jakimi mierzą się na co dzień w prowadzeniu działalności.
źródło: OBTK
