Ostatnie miesiące były czasem bez precedensu dla polskiego rynku handlowego. Ograniczenie do minimum działalności obiektów handlowych w okresie od 14 marca do 4 maja zainicjowało wśród sieci handlowych poszukiwanie alternatywnych form sprzedaży, natomiast wyczekiwane ponowne otwarcie centrów handlowych postawiło wynajmujących i najemców w obliczu niepewności, kiedy uda się odbudować odwiedzalność na poziomie porównywalnym do tego sprzed wystąpienia pandemii Covid-19 oraz wrócić do podobnej skali sprzedaży.
Podaż nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce waha się w okolicach 12,1 mln mkw. GLA. W 1 połowie 2020 r. otwarto 11 nowych obiektów handlowych oraz ukończono rozbudowę 2 już istniejących. To spowodowało przyrost łącznej podaży na poziomie ok. 130.000 mkw. GLA – niemal tyle, ile w obliczu rozpoczynającej się pandemii Covid-19 prognozowano w perspektywie całego 2020 r. Rzeczywistość okazała się bardziej przychylna niż prognozy na koniec marca 2020 r. i pokazała, że opóźnienia planowanych otwarć były nieznaczne lub nie wystąpiły wcale. Co więcej, w budowie znajduje się kolejnych 90.000 mkw. GLA nowej powierzchni z przewidywanym terminem ukończenia do końca roku.
Zdecydowana większość nowo powstających obiektów to parki handlowe. Prognozuje się, że ze względu na trend rosnącego zainteresowania wśród klientów zakupami w formule „convenience” obserwowany jeszcze przed pandemią, a jednocześnie relatywnie niską kapitałochłonność takich obiektów i w rezultacie stosunkowo niskie ryzyko, zainteresowanie wśród deweloperów parkami handlowymi dodatkowo umocni się w kolejnych kwartałach.
W ostatnim półroczu podaż całkowita uległa pomniejszeniu wskutek zamknięcia części obiektów należących do Tesco. Dotychczas 8 centrów handlowych I generacji opartych na Tesco zostało wyłączonych z użytkowania, natomiast kolejne 6 zmieniło właściciela, a wraz z nim operatora spożywczego, na Kaufland. Przejęcie następnych sklepów Tesco ogłosiła duńska sieć Netto. Wraz z końcem czerwca zakończyła swoją działalność łódzka Sukcesja.
Po wzrostach wolumenu obrotów r-d-r w styczniu i lutym, w kolejnych miesiącach odnotowano ich znaczące spadki. Średnie obroty w maju 2020 r. w portfelu obiektów handlowych zarządzanych przez CBRE wyniosły 60% obrotów odnotowanych w maju 2019 r. Badania rynku wskazują na stopniowy wzrost odwiedzalności w obiektach handlowych i entuzjazm konsumentów powracających do zakupów w tradycyjnej formie.
Opóźnienia w realizacji nowych projektów handlowych okazały się znikome i szacuje się, że 2020 r. zakończy się większym niż prognozowano na koniec 1 kwartału 2020 r. przyrostem nowej podaży powierzchni handlowej. Ograniczona liczba zakończonych nowych transakcji najmu na rynku, spowodowana koncentrowaniem się sieci sprzedażowych na optymalizacji warunków najmu w bieżących lokalizacjach i spowolnieniem lub odroczeniem planów ekspansji, nie pozwala stwierdzić zmian w zakresie czynszów umownych na koniec 2 kwartału 2020 r. Prognozuje się natomiast, że w przypadku możliwego pogorszenia się koniunktury gospodarczej, a w konsekwencji utrzymujących się niższych obrotów najemców i wzrostu poziomu wakatów w obiektach handlowych, może wystąpić presja na obniżkę stawek czynszowych w przyszłości, w perspektywie 4 kwartału 2020 r. i kolejnych kwartałów.
Foto: Pixabay
