Badanie „25-lecie Auchan w Polsce – trendy wśród klientów” zostało przeprowadzone z okazji okrągłej rocznicy obecności sieci Auchan w Polsce. Celem badania było sprawdzenie, w jakim stopniu 25-latkowie – przedstawiciele generacji Z, a także ich rodzice podzielają te same co Auchan wartości w kontekście troski o środowisko naturalne i wrażliwość społeczną oraz jakie są ich oczekiwania jako konsumentów. Dodatkowym elementem badania, ważnym z punktu widzenia obecnej, niestabilnej rzeczywistości, jest wiedza na temat tego, jak pandemia wpłynęła na postawy i zachowania Generacji Z i ich rodziców.
W sferze deklaratywnej kwestie troski o środowisko, w tym odpowiednie gospodarowania zasobami, są istotne dla zdecydowanej większości pokolenia 25-latków. Aż 91% osób wymieniło niemarnowanie żywności jako zachowanie ważne w codziennym życiu. Oprócz tego młodzi ludzie wymieniają: ograniczanie zużycia wody (86%), plastiku (86%), energii (85%) oraz domowy recykling, czyli używanie ponownie tych samych rzeczy w innym zastosowaniu (83%). Dodatkowo 77% ankietowanych z tej grupy wskazało kupowanie lokalnych produktów, a dla 69% ważne jest kupowanie produktów ekologicznych.
Ponadto 93% respondentów twierdzi, że segreguje śmieci, a 81% deklaruje, że w codziennym życiu starają się nie marnować żywności. 64% osób z kolei ogranicza zużycie plastiku. Najczęstszą czynnością (aż 92%), która pojawia się w kontekście niemarnowania żywności jest nakładanie sobie odpowiednich porcji jedzenia – aby nie trzeba było wyrzucać resztek do kosza. Oprócz tego respondenci przeglądają swoje zapasy, aby wykorzystać w pierwszej kolejności produkty z krótką datą ważności (86%), a także przygotowują posiłki w ten sposób, by wykorzystać resztki z lodówki i szafek (88%). 77% mrozi niezjedzone porcje. Robiąc zakupy w sklepach respondenci korzystają także ze stref z żywnością z krótką datą przydatności do spożycia, która jest dostępna po niższych cenach (69%), a ponad jedna trzecia ankietowanych (36%) korzysta z aplikacji typu TooGoodToGo celem zapobiegania marnowania żywności.
Zapytani co robią, aby ograniczać zużycie plastiku, przedstawiciele pokolenia Z wymieniają często czynności związane z robieniem zakupów: używają materiałowych toreb na zakupy (87%), wielorazowych woreczków na owoce i warzywa (78%) czy też własnych opakowań na produkty sypkie i na wagę (74%). W swoich domach stosują zasady recyklingu plastikowych opakowań produktów spożywczych (86%), ograniczają lub rezygnują z plastikowych naczyń i sztućców (83%) a także starają się nadawać drugie życie plastikowym produktom używanym w domu, zamiast je wyrzucać (78%).
Postawy ekologiczne młodych ludzi w naturalny sposób przekładają się na ich oczekiwania względem otoczenia, między innymi sklepów, w których robią zakupy. Wśród najczęstszych odpowiedzi na pytanie o istotne działania podejmowane przez sklepy przedstawiciele pokolenia Z zwracają uwagę na niemarnowanie żywności (80%), a w szczególności wydzielenie miejsca w sklepie, gdzie można znaleźć produkty z krótką datą w niższych cenach (89%) a także prowadzenia akcji edukacyjnych dla klientów w obszarze niemarnowania żywności (73%).
Inne ważne oczekiwanie młodych ludzi dotyczy ograniczania zużycia plastiku (74%). W tym obszarze klienci oczekują od sklepów zapewnienia papierowych toreb (89%), możliwości pakowania do własnych pojemników warzyw i owoców (88%), produktów sypkich, np. bakalii (82%), a także serów i wędlin (81%).
Dla respondentów istotne jest także to, jak kształtują się relacje między sieciami handlowymi a ich dostawcami. Dla 85% badanych znaczenie ma współpraca z lokalnymi dostawcami i sprzedawanie ich produktów, a także traktowanie dostawców w sposób uczciwy i etyczny (87%). Około ¾ respondentów oczekuje od sklepu, w których robią zakupy, zapewnienia w ofercie produktów ekologicznych (71%) a także działania na rzecz dobrostanu zwierząt (71%).
Rzecz jasna wartości proekologiczne nie są jedynymi kryteriami, którymi przedstawiciele Generacji Z kierują się przy wyborze sklepu, w którym robią zakupy. Dla respondentów ważne są także bardziej pragmatyczne względy, związane bezpośrednio z ofertą sklepu: atrakcyjne ceny i promocje (89%), dostępność produktów wysokiej jakości (89%), duża i urozmaicona oferta produktów (87%), dostępność produktów od sprawdzonych dostawców (87%) oraz niewielka odległość sklepu od domu (85%).
Duża grupa przedstawicieli generacji Z zwraca uwagę na dostępność kas samoobsługowych (80%), dostępność produktów od małych, lokalnych producentów (78%), a także zmieniającą się, sezonową ofertę (77%).
Możliwość zrobienia zakupów przez Internet z dostawą do domu lub odbiorem własnym ma znaczenie dla ponad 2/3 przedstawicieli pokolenia Z, a współpracę sklepu z aplikacjami zakupowymi typu Glovo lub Everli wskazuje 58% respondentów.
Poproszeni o scharakteryzowanie siebie jako konsumentów, przedstawiciele pokolenia Z przede wszystkim używali określeń: szukający okazji (50%) i oszczędny (47%) i rozsądny (28%).
Powyższe autodefinicje znajdują w większości potwierdzenie przy półce sklepowej. Wybierając produkty młodzi ludzie biorą pod uwagę przede wszystkim: dobry stosunek jakości do ceny (52%), niską cenę (47%), a także smak (48%).
Najbardziej wymagającą grupą pokolenia Z są osoby w wyższym wykształceniem i studiujący: oczekują wysokiej jakości, atrakcyjnej oferty w sklepach a jednocześnie zaangażowania się producentów i dystrybutorów żywności w działania proekologiczne.
Druga grupa, której poglądy i oczekiwania zostały zbadane w badaniu to pokolenie rodziców pokolenia Z, a więc osoby ok. 50-letnie. Grupa ta od lat posiada własne gospodarstwa domowe, własne rodziny, a zatem robienie zakupów stanowi dla nich stały element codzienności.
Jeśli chodzi o świadomość ekologiczną i społeczną, trendy obserwowane w pokoleniu 50-latków są zbliżone do młodszego pokolenia, z tą różnicą, że są one mocniej zarysowane wśród przedstawicieli starszej grupy. 50-latkowie częściej podejmują działania zapobiegające marnowaniu żywności (rodzice: 95% vs pokolenie Z:81%) czy też mające na celu ograniczenie zużycia plastiku (rodzice: 79% vs pokolenie Z: 64%).
Jeśli chodzi o świadomość konsumencką, różnic między pokoleniami jest nieco więcej. Wybierając sklep, w którym zrobią zakupy, rodzice Zetów bardziej niż oni sami przywiązują wagę do atrakcyjnych cen, urozmaiconej oferty, jakości produktów, bliskości domu, dostępności produktów od sprawdzonych, ale również dostawców, ekologicznych oraz możliwości porozmawiania ze sprzedawcą. Z kolei przedstawiciele młodszego pokolenia istotnie bardziej niż ich rodzice zwracają uwagę na to, czy sklep współpracuje z aplikacjami zakupowymi oraz czy znajdują się w nim kasy samoobsługowe.
Przy sklepowej półce 50-latków wyróżnia to, że porównaniu z młodszymi osobami bardziej niż samą ceną kierują się stosunkiem jakości do ceny (rodzice: 57% vs pokolenie Z: 52%), częściej znaczenie ma dla nich prosty skład produktów – bez konserwantów i ulepszaczy (rodzice: 42% vs pokolenie Z:28%), a także to, żeby produkt był wyprodukowany w Polsce (rodzice: 29% vs pokolenie Z: 13%).
Przedstawiciele zarówno pokolenia Z jak i ich rodziców w przeważającej części zgadzają się, że czas pandemii zmienił ich codzienne zachowania na bardziej prośrodowiskowe i prospołeczne.
Respondenci zaczęli przywiązywać większą wagę do niemarnowania jedzenia w domu (Gen Z: 57%, rodzice: 66%), poprawili swoje sposoby gotowania i planowania posiłków (Gen Z: 56%, rodzice: 60%), ograniczyli zużycie plastiku (Gen Z: 53%, rodzice: 60%) oraz wody (Gen Z: 51%, rodzice: 58%), podejmowali działania wspierające lokalnych przedsiębiorców (Gen Z: 53%, rodzice: 50%) a także zwracali większą uwagę na dobrostan zwierząt hodowlanych (Gen Z: 50%, rodzice: 47%).
55% młodszego pokolenia i 60% starszego pokolenia zadeklarowała, że zmienili sposób robienia zakupów spożywczych. Przede wszystkim dotyczy to zakupów przez Internet. W obu grupach wiekowych blisko o 10 pkt. procentowych wzrosło postrzeganie sklepów online jako tych, które podczas pandemii najlepiej odpowiadają na potrzeby zarówno młodszych i starszych konsumentów.
21% przedstawicieli Z oraz 15% ich rodziców zadeklarowało, że częściej niż przed pandemią korzysta z aplikacji zakupowych.
Inne widoczne zmiany w zachowaniach konsumentów to przede wszystkim częstsze niż przed pandemią płacenie bez użycia gotówki (pokolenie Z: 30%, rodzice:34%), baczniejsze zwracanie uwagi na ceny (pokolenie Z:30%, rodzice: 31%), częstsze kupowanie polskich (pokolenie Z: 23%, rodzice: 25%) oraz lokalnych produktów (pokolenie Z: 19%, rodzice:21%).
Jak pokazuje badanie, przedstawiciele pokolenia 45-50-latków to dojrzali konsumenci o sprecyzowanych poglądach. Są bardzo otwarci na kwestie ochrony środowiska, mają większe oczekiwania wobec sklepów i ich oferty, ale też potrafią docenić działania wspierające zrównoważony rozwój, a także promowanie tego co dobre, zdrowe i lokalne.
Natomiast pokolenie Z, osób 20-25-letnich, to osoby, które dopiero zaczynają swoją „przygodę” jako konsumenci. Zarówno w sferze deklaratywnej, jak i w samych działaniach u zdecydowanej większości z nich widać troskę o środowisko, chęć włączania się w inicjatywy prospołeczne i lokalne.
